|
|
هنر و تمدن شرق، جلد ۱۳، شماره ۴۷، صفحات ۶-۱۹
|
|
|
| عنوان فارسی |
مطالعۀ تطبیقی کهن‌الگوی قهرمان در نگاره‌های شاهنامۀ داوری براساس نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ |
|
| چکیده فارسی مقاله |
نقاشی در دورۀ قاجار مفاهیم گسترده‌ای دارد و یکی از این مفاهیم پرداختن به یک شخصیت اصلی با مضمون کهن‌الگوی قهرمان است. این امر نه‌تنها در نقاشی‌های رنگ روغن ابعاد بزرگ، بلکه در نسخه‌های نقاشی‌شدۀ کوچک این دوره نیز قابل مشاهده است. شاهنامۀ داوری یکی از نسخه‌های شاهنامه به‌صورت نقاشی‌شدۀ مربوط به این دوره است که کهن‌الگوی قهرمان در آن ملاحظه می‌شود. یکی از نظریه‌های معاصر، نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ است که در آن، این تحلیل‌گر روسی به طبقه‌بندی اساطیر و داستان‌های حماسی می‌پردازد. فرهنگ ایرانی رابطۀ عمیقی با کهن‌الگوی قهرمان و ساختن پهلوان‌های اسطوره‌ای در ادبیات ایرانی دارد. این امر در نسخۀ خطی شاهنامۀ داوری به‌عنوان آخرین شاهنامۀ رسمی و کامل ایرانی در دورۀ قاجار مهم است. هدف از این پژوهش، مطالعۀ کهن‌الگوی قهرمان در نسخۀ خطی شاهنامۀ داوری مربوط به دورۀ قاجار است که با توجه به تغییرات این دوره، قهرمان به‌صورت متفاوتی نمود پیدا می‌کند و بررسی آن با نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ می‌تواند بار معنایی جدیدی در این دوره مطرح کند. سؤال اصلی پژوهش به این شرح است که، با توجه به نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ، کهن‌الگوی قهرمان در نگاره‌های شاهنامۀ داوری چگونه قابل بازتعریف و معنا است؟ روش تحقیق در این پژوهش از نوع کیفی است و به‌روش توصیفی- تحلیلی به مطالعۀ شاهنامۀ داوری پرداخته و با اتکابر نظریۀ پراپ بازتعریف کهن‌الگوی قهرمان به‌عنوان یک کهن‌الگوی اسطوره‌ای را تبیین می‌کند. نتایج حاصل از پژوهش به‌طور مشخص نشان می‌دهد کهن‌الگوی قهرمان در نسخۀ شاهنامۀ مهم است و قابل تطبیق با فرگشت‌گرایی و تطور در ریخت‌شناسی تصاویر این شاهنامه است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
قاجار،پراپ،شاهنامۀ داوری،کهن‌الگوی قهرمان،ریخت‌شناسی، |
|
| عنوان انگلیسی |
A Comparative Study of the Hero Archetype in the Davari Shahnameh of the Qajar Period (1238-1283 A.H.) Based on the Morphological Theory of Propp |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Painting of the Qajar era has expanded meanings. One of these meanings is the existence ofthe main character with the archetypal theme of the hero archetype. This feature can be seen not only in large-scale oil paintings but also in the small miniature manuscripts of this period. Davari Shahnameh ( in Persian Shahnameh Davari) is one of the miniature manuscripts of the Shahnameh in this period, in which the hero archetype is prominent. One of the contemporary theories in this field is the morphological theory of Propp, in which this Russian analyst attempts to classify epic stories and their characters. Iranian culture has a deep relationship with the hero archetype and creates mythical heroes in Iranian literature. This issue is important in the manuscript of Shahnameh Davari as the last official and complete Iranian Shahnameh in the Qajar period. This research aims to study the hero archetype in the Shahnameh Davari manuscript in the Qajar period. According to the cultural changes of this period, the character of the hero is represented differently, and investigating it with Propp’s morphological theory can suggest a new meaning of this character in this period. The main question of the research is as follows: According to Propp’s morphological theory, how is the archetype of the hero redefined and interpreted in the paintings of Shahnameh Davari? The methodology in this paper is qualitative research to gather non-numerical data to produce insights, and Shahnameh Davari was studied by the descriptive-analytical method. Also, based on Propp’s theory, it explains the redefinition of the hero archetype as a mythological archetype. The results of the research clearly show that the archetype of the hero is particularly important in the version of Shahnameh Davari, and it is compatible with evolution and development in the morphology of the figures of this Shahnameh. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
قاجار,پراپ,شاهنامۀ داوری,کهن‌الگوی قهرمان,ریخت‌شناسی |
|
| نویسندگان مقاله |
الهه پنجه باشی |
دانشیار، گروه نقاشی، دانشکدۀ هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
نگار نجیبی |
دانشجوی دکتری، گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://www.jaco-sj.com/article_209262_a596fea078c07cf0bf774a4ba5ede0c1.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|