این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فلسفه و کلام اسلامی، جلد ۴۹، شماره ۲، صفحات ۲۷۷-۲۹۵

عنوان فارسی رابطۀ وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
چکیده فارسی مقاله ابن­سینا تحت تأثیر اصطلاحات خاص فارابی دربارۀ وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ امّا بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی می­خواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقّق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلّی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایۀ آثار دست اوّل فیلسوفان مشّائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکّرانی چون ابن­سهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده­، نظر بهمنیار را تقویت کرده‌اند و برخی مشّائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریۀ عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهاده‌اند. ملّاصدرا ضمن توجّه به ایدۀ عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشّائیان، به دو گونۀ متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، امّا غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشّائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم مانده­اند. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ترکیب انضمامی، عروض خارجی، اعتباریت وجود،

عنوان انگلیسی Farabi, Avicenna and Bahmanyar’s Views on the Relation between Existence and Quiddity
چکیده انگلیسی مقاله Avicenna, being influenced by Farabi's specific terms about the dual concepts of existence and quiddity, believed in external occurrence of existence upon quiddity in the contingents and the accidental synthesis of things from them. But Bahmanyar, the self-proclaimed commentator on Avicenna, expressly states in Al-Tahsil that the existence of a thing is the objectivity of its external quiddity and enumerates "existence", like "substance" and "thing", as intellectual fictions abstracted from existing quiddities. This paper scrutinizes this conflict, using the first-hand sources of peripatetic philosophers, then gives forth four distinctive interpretations of their beliefs regarding the existence and quiddity of things. Namely, thinkers such as Avicenna and Sohrevardi, recognized this conflict between Bahmanyar and his teacher, and strengthened the former's views, whereas some orthodox peripatetic philosophers, specially commentators of Fusus-al-Hikmah ignored this difference and re-read and interpreted the theory of external occurrence of existence upon contingent quiddities. Mulla Sadra, taking into account this latter view, maintained two different opinions about Bahmanyar. But, sadly, most of Mulla Sadra's commentators have read peripatetic philosopher's sources based on Sadraic tradition, and therefore have remained unaware of their conflicts and the differences of their views.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Existence, Quiddity, Farabi, Avicenna, Bahmanyar

نویسندگان مقاله محمود هدایت افزا | hedayat afza
دانش آموختۀ دکترای فلسفه و کلام اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

شاکر لوایی |
استادیار گروه فلسفۀ دانشگاه خوارزمی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه خوارزمی (Kharazami university)


نشانی اینترنتی http://jitp.ut.ac.ir/article_60792_31601322384eb651468885605483a424.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1020/article-1020-340932.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات