مقدمه: وشا گیاه دارویی چند ساله مهم از خانواده Apiaceae می‌باشد. هدف: هدف ما مقایسه اسانس (EOs) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی همراه با سایر خواص فیتوشیمیایی Dorema ammoniacum با منشاء مختلف بود. روش بررسی: در این تحقیق برگ و ساقه 10 جمعیت گیاه وشا از مناظق مختلف ایران شامل جیرفت، شاهرود، گرمسار، کرند، بیرجند، کاشمر، بردسکن، بافق، مهریز و نیریز جمع‌آوری گردید. محتویات و ترکیبات اسانس بدست آمده با تکنیک‌های کروماتوگرافی گازی مورد بررسی قرار گرفت و با اسانس صمغ-رزین تجاری مقایسه شد. نتایج: بازده اسانس به ترتیب 0/2-0/3 (ساقه)، 0/2-0/3 (برگ) و 1/0 (صمغ) درصد وزنی-حجمی بود. ترکیبات اسانس اندام‌های مختلف تفاوت‌هایی را نشان دادند که با اندام گیاه مرتبط بود، اما شباهت‌هایی در پروفایل اسانس نیز به وضوح مشاهده شد. ترکیبات اصلی در اسانس صمغ وشا  (farnesol-(6E,2E) ،cuparene- ،(6Z,2Z عنوان به β-bisabolene و p-cymen-8-ol ، Endo-fenchyl acetate .بودند β-bisabolene و farnesol ترکیبات مهم در اسانس ساقه شناسایی شد. ترکیبات اصلی اسانس برگ‌ها شامل dodecane ،heptacosane، cuparene-n و β-bisabolene بودند. نتایج تجزیه واریانس خصوصیات فیتوشیمیایی نشان داد که در بین تمام عصاره‌های وشا از نظر فعالیت آنتی‌اکسیدانی، محتوای تانن کل، ساپونین، محتوای فنل کل و محتوای فلاونوئید کل (0.01 ≤ P) تفاوت معنی‌داری وجود دارد. نتیجه‌گیری: ترکیبات اسانس صمغ D. ammoniacum شباهت زیادی به اسانس برگ نشان داد. مطالعه حاضر اطلاعات جدیدی در مورد AA ،TTC ،Saponin ،TPC و TFC وشا ارائه کرد و این عصاره‌ها دارای محتوای متوسط فنل و فلاونوئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی بودند.