این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۵۶، شماره ۳، صفحات ۲۱۱-۲۳۸
عنوان فارسی نظریۀ «استغلال» در حقوق کشورهای عربی و سنجش آن با نهادهای مشابه در فقه اسلامی
چکیده فارسی مقاله در کتب حقوقی معاصر کشورهای عربی نظریه‌ای تحت‌عنوان «استغلال» در ذیل مبحث ارکان عقد و در ضمن عیوب تراضی ذکر می‌شود. در این نوشته‌ها مصادیق عیوب اراده در جهل، غلط، تدلیس، اکراه و استغلال منحصر می‌شود. مراد از استغلال در باب معاملات آن است که ارادۀ فرد به‌هنگام معامله آن‌چنان معیوب باشد که طرف دیگر از آن سوء‌استفاده کند، اعم از آنکه این ضعف از حالتی درونی مانند سلطۀ پدر بر فرزند یا زوج بر زوجه یا کارفرما بر کارگر یا سببی مادی مانند نیاز به پول ناشی شده باشد. به‌هرحال، این ضعف یا عیب در اراده، عقد را از تعادل و هم‌وزنی خارج می‌سازد و براین‌اساس، تناسبی میان التزامات طرف قوی و ضعیف وجود نخواهد داشت. در حقوق کشورهای عربی تدابیر خاصی برای استغلال پیش‌بینی شده است ولی در فقه و به‌تبع حقوق ما گرچه مفاهیمی نزدیک به استغلال وجود دارد، ولی جای چنین نهادی خالی است. به نظر می‌رسد بتوان از ادلهٔ خاص مانند بیع نجش، تلقی رکبان، بیع استرسال و قواعد عمومی مانند قاعدهٔ عدالت، انصاف و قاعدۀ ممنوعیت اجحاف برای تأسیس این نهاد در فقه و حقوق ما بهره برد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نظریهٔ استغلال،شروط تعسفی،بیع مضطر،غبن در قرارداد،نجش،بیع استرسال،
عنوان انگلیسی The Theory of Misuse of Faulty Intent (ʾIstighlāl) in the Laws of Arabic Countries and Analyzing it in Comparison with Similar Institutions in Islamic Jurisprudence
چکیده انگلیسی مقاله A theory known as “ʾistighlāl” or Misuse of Faulty Intent is mentioned in contemporary legal texts of Arab countries, under the topic of contract elements and within the discussion of defects in consent. In these texts, the examples of defects of will include ignorance (jahl), mistake (ghalaṭ), fraud (tadlīs), coercion (ʾikrāh), and misuse of faulty intent (ʾistighlāl). Misuse of faulty intent in the context of transactions refers to a situation where an individual’s will is compromised to the point that the other party exploits it, whether this weakness has internal roots, such as a father’s authority over a child, or a husband’s over his wife, or an employer’s over a worker; or material roots, such as financial need. In any case, this faltering or defect in will throws the contract out of balance and equity, and based on this issue, no proportionality would remain between the responsibilities of the stronger and the weaker party. In Arabic countries the Law has provided particular measures for misuse of faulty intent, but in jurisprudence and therefore in our legal system the absence of such an institute can be felt, although similar concepts exist within the current system. In doing so, it seems possible to draw on specific justifications, such as bayʿ-i najash, talaqqī rukbān, and bayʿ-i ʾistirsāl. It is also possible to draw on general principles such as the principles of justice, fairness, and the principle of prohibition of exploitation (ʾijḥāf) to establish this institution in our jurisprudence and law.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله نظریهٔ استغلال,شروط تعسفی,بیع مضطر,غبن در قرارداد,نجش,بیع استرسال
نویسندگان مقاله مهدی مفتخری |
دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

مجتبی زاهدیان |
استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

سید محمد مهدی قبولی درافشان |
استاد گروه حقوق خصوصی، دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_46008_2cb27ee2bd1081388c1eae6e75a11169.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات