مخاطرات محیط طبیعی، جلد ۱۳، شماره ۴۰، صفحات ۱-۲۲
عنوان فارسی ارزیابی خسارات ناشی از زلزله در مناطق شمال شهر تبریز (مناطق ۱، ۵ و ۱۰)
چکیده فارسی مقاله در پژوهش حاضر آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای مناطق شمالی شهر تبریز (مناطق 1، 5 و 10) مورد ارزیابی قرار گرفته است. ارزیابی آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای در طی پنج مرحله شامل: ارزیابی مکانی معیارهای موثر بر آسیب‌‌پذیری، فازی‌‌سازی معیارهای ارزیابی، استخراج وزن معیارها با استفاده از مدل AHP، روی‌‌هم‌‌گذاری و ترکیب معیارها و در نهایت محاسبه ضریب آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای شهر به انجام رسید. نتایج حاصل از مدل AHP نشان داد که معیارهای فاصله از گسل و تراکم مسکونی هر دو با ضریب وزنی 229/0 و معیار تراکم جمعیت با ضریب وزنی 162/0 مهم‌‌ترین معیارهای موثر بر آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای مناطق شمالی شهر تبریز می‌‌باشند. پهنه‌‌بندی آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای نشان داد که تقریبا تمامی مناطق شمالی شهر نسبت به مخاطره زلزله از آسیب‌‌پذیری بالا تا بسیار بالایی برخوردارند. در حالت تطبیقی بالغ بر 6/16 درصد از فضاهای شهری مناطق مطالعاتی در کلاس با آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای زیاد و 6/5 درصد در کلاس با آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای بسیار زیاد واقع شده‌‌اند. این فضاها عمدتا شامل کاربری‌‌های مسکونی واقع در محلات غربی منطقه 1 و محلات مرکزی منطقه 10 می‌‌باشند. بر اساس ضریب آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای برای زلزله‌‌ای با شدت 10 مرکالی حجم تخریب در این محلات بین 65 تا 100 درصد خواهد بود. از دلایل آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای بسیار بالای بخش‌‌های غربی منطقه 1 و بخش‌‌های مرکزی منطقه 10 می‌‌توان به مجاورت با گسل بزرگ تبریز، تراکم بالای جمعیتی و مسکونی، فقدان یا محدودیت شدید فضاهای باز شهری، ریزدانه ‌‌بودن بخش قابل توجهی از ساختمان‌‌ها، وجود بافت فرسوده و حاشیه‌‌نشینی اشاره نمود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، مناطق شمالی تبریز،
عنوان انگلیسی Earthquake Damages Assessment in the Northern Tabriz (Regions 1, 5 and 10)
چکیده انگلیسی مقاله In the present study, the seismic vulnerability of the northern Tabriz (regions 1, 5, and 10) has been assessed spatially. The evaluation process goes through five distinct phases: spatial evaluation of criteria affecting seismic vulnerability, fuzzification, determination of criteria weight using AHP, integration of all maps for evaluation criteria, and finally, damage coefficient calculation. The results of the AHP model indicate that distance to the fault residential density (with a weight of 0.229) and population density (with a weight of 0.162) are the most important criteria affecting the seismic vulnerability of the northern regions of Tabriz. Seismic vulnerability zoning shows that almost all the northern regions of the city have high to very high vulnerability to earthquake hazards. More than 16.6% and 5.6% of the study regions are located in the high and very high seismic vulnerability class, respectively. These spaces mainly include residential land uses in the western neighborhoods of Region 1 and the central neighborhoods of Region 10. Based on the seismic vulnerability coefficient for an earthquake with a magnitude of 10, the amount of destruction in these regions will be between 65 and 100 percent. Proximity to the great fault of Tabriz, high population and residential density, lack of urban open spaces, a significant part of fine-grained buildings, worn-out urban texture, and marginalization are among the reasons for the high seismic vulnerability of the western parts of Region 1 and the central parts of region 10.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آسیب‌‌پذیری لرزه‌‌ای, سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS), فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP), مناطق شمالی تبریز
نویسندگان مقاله ابراهیم سامی |
استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه مراغه

مرضیه اسمعیل پور |
استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه مراغه

زهرا عبداللهی |
کارشناس ارشد، دانشگاه مراغه

نشانی اینترنتی https://jneh.usb.ac.ir/article_8007_ad5ceab2f5c70e8cf66a54d860f5f5f5.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات