سامانه سطوح آبگیر باران، جلد ۱۲، شماره ۱، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی تحلیل مکانی منابع آب سطحی با رویکرد ردپای آب در زیرحوضه‌های خیاوچای، استان اردبیل
چکیده فارسی مقاله ردپای آب یک شاخص مبتنی بر مصرف آب است که به حجم آب شیرین استفاده شده به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در تولید محصولات و خدمات توسط یک سازمان، جامعه و یا یک کارخانه اشاره می‌کند. هدف از تحقیق حاضر، تجزیه و تحلیل مکانی ردپای آب محصولات در چهار بخش مختلف آب آبی، سبز، خاکستری و سفید در زیرحوضه‌های خیاوچای واقع در استان اردبیل است. بدین‌منظور از داده‌های هواشناسی (بارش و دمای ماهانه) به‌عنوان داده‌های ورودی برنامه CROPWAT استفاده شد. از تصاویر Google Earth برای تهیه نقشه کاربری اراضی و برآورد مساحت کاربری‌های کشاورزی و مرتع استفاده شد. با توجه به سال‌نامه آماری استان مشخص شد که پنج محصول سیب، آلبالو، گیلاس، گردو و انگور کشت‌های غالب کاربری باغ هستند. بر همین اساس، در چهار بخش کاربری باغ، زراعت دیم، زراعت آبی و کاربری مرتع رد پای آب محصولات تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که مجموع آب مصرف شده توسط محصول سیب در همه زیرحوضه‌ها بیش‌تر از سایر محصولات بوده و میزان آب مجازی گردو نیز در اکثر زیرحوضه‌ها بالاست. مجموع مصرف چهار آب آبی، سبز، سفید و خاکستری در محصولات آلبالو، گیلاس و انگور به‌طور یکسان بوده و کم‌تر از دو محصول دیگر ارزیابی شد. هم‌چنین، میانگین مجموع آب آبی برای کاربری زراعت دیم برابر 85/2788 مترمکعب بر تن برآورد شد که در این میان محصولات عدس و نخود بیش‌ترین آب آبی را در بین محصولات زراعت دیم داشته‌اند. از نظر تحلیل مکانی، زیرحوضه‌های 7 و 14 واقع در بخش غربی حوضه‌ خیاوچای بیش‌ترین مقادیر آب‌های مورد بررسی را به خود اختصاص دادند. قابل ذکر است که در زیرحوضه 7 بخش اعظمی از مساحت آن را کاربری مرتع و تنها بخشی جزئی از آن مربوط به زراعت دیم بوده و 100 درصد مساحت زیرحوضه 14 کاربری مرتع بوده است. بر اساس نتایج پژوهش می‌توان مقادیر آب مجازی مصرفی محصولات مختلف را مقایسه نمود و نسبت به ارزیابی محصولات مناسب از نظر آب مصرفی اقدام نمود. در این راستا الگوی کشت مناسب می‌تواند بر اساس مقادیر آب مجازی و تغییرات مکانی آن تعیین شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آب مجازی، ارزیابی شاخص‌محور، تولید محصول، خدمات بوم‌شناختی، مدیریت آب
عنوان انگلیسی Spatial analysis of surface water resources using water footprint approach in Khiavchai sub-watersheds, Ardabil province
چکیده انگلیسی مقاله The water footprint is a water consumption-based indicator that refers to the volume of freshwater used directly and indirectly in the production of goods and services by an organization, society, or factory. Towards this, the aim of this research is to analyze the spatial virtual water of agricultural products in four categories of blue, green, gray, and white water in Khiavchai sub-watersheds located in Ardabil province. To this end, the meteorological data (monthly rainfall and temperature) were used as input data for the CROPWAT program. The Google Earth images were used to map the land use areas and estimate the area of agricultural and rangelands. According to the statistical yearbook of Ardabil province, it was found that apples, sour cherry, cherry, walnut, and grape are the dominant crops produced in the orchard area. According to the results, the four types of virtual waters of agricultural products were analyzed in four sections of orchards, rainfed agriculture, irrigated agriculture, and rangelands. The total amount of water consumed by the apple product is more than other products in all sub-watersheds and the amount of virtual water of walnut is also high in most of the sub-watersheds. The total consumption of blue, green, white, and gray water in sour cherry, cherry, and grape products was the same and was evaluated as less than the other two products. In addition, the average amount of blue water for rainfed agriculture was estimated as 2788.85 m3 t-1, among which lentils and chickpeas had the higher blue water among the rainfed crops. According to the results, sub-watersheds 7 and 14 located in western parts of the watershed had the highest amounts of virtual water. It should be noted that in sub-watershed 7, a large part of its area is used for pasture and only a small part is related to rainfed agriculture, and all area of sub-watershed 14 is used for rangeland. Based on the results of the research, it is possible to compare the amount of virtual water consumed by different agricultural products and evaluate the appropriate products in terms of water consumption. In this regard, the appropriate cultivation pattern can be determined based on the amount of virtual water and its spatial changes. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله virtual water, index-based assessment, crop production, ecological services, water management
نویسندگان مقاله مهران سهیلی | Mehran Soheili


رئوف مصطفی‌زاده | Raoof Mostafazadeh


اباذر اسمعلی‌عوری | Abazar Esmali Ouri


لیلا بابایی | Leyla Babaei


زینب حزباوی | Zeinab Hazbavi


نشانی اینترنتی http://jircsa.ir/browse.php?a_code=A-10-654-4&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات