این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، جلد ۱۵، شماره ۴۸، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی تحمل به خشکی ارقام و لاین‌های پیشرفته جو با استفاده از شاخص‌های تحمل خشکی
چکیده فارسی مقاله
چکیده مبسوط:
مقدمه و هدف: با توجه به الزام کشور در تامین نیاز غذایی جامعه و با توجه به خشکسالی چند ساله اخیر، همچنین با توجه به سطح زیر کشت جو دیم و نیاز کمتر این محصول به آب و خاک غنی نسبت به سایر غلات،اهمیت و ضرورت تهیه ارقام جدید دیم که پرمحصول و مقاوم به تنش های محیطی و غیر محیطی باشند دوچندان می نماید(18). این پژوهش به منظور ارزیابی و معرفی ژنوتیپ های برتر جو از نظر عملکرد و  شاخص‌های مقاومت به خشکی انجام شد.
مواد و روش ها: 16 ژنوتیپ جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصـادفی بـا چهار تکـرار در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در ایستگاه  تحقیقـات کشاورزی ایلام در سـال زراعـی 1399-140 اجرا گردید. هر یک از ژنوتیپ ها در 6 خط 4 متری و فاصله خطوط کاشت 25 سانتی متری کشت شدند. پس از برداشت، عملکرد اندازه گیری گردید. تجزیه واریانس، مقایسه میانگین، محاسبه شاخص های تنش، شاخصSIIG، تجزیه به مؤلفه های اصلی و تجزیه خوشه ای انجام شد. قبل از انجام تجزیه‌های واریانس ابتدا نرمال بودن داده‌ها با استفاده از آزمون‌های کولموگروف- اسمیرنف و شاپیرو - ویک با نرم افزار MINITAB18  انجام  و تجزیه‌ها با نرم افزارهایSAS ، SPSS، PAST و Excel  انجام شد.
یافته ها: نتایج حاصـل از تجزیـه واریـانس، اخـتلاف معنی داری را بین ژنوتیپها از نظر عملکرد در هر دو شرایط آزمایش  نشان داد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین میانگین عملکرد در شرایط آبی به ترتیب متعلق به ژنوتیپ‌های شماره 13 و 3 و در شرایط دیم به ترتیب متعلق به ژنوتیپهای شماره 11 و 9 بوده است.  براساس شاخص‌های مختلف، لاینهای شماره  9 و 11 به ترتیب بعنوان لاینهای دارای بالاترین میزان تحمل به تنش خشکی شناخته شدند. بر اساس شاخص SIIG ژنوتیپهای شماره 11 و 9 برترین و ژنوتیپ‌های 3 و 4 ضعیف ترین ژنوتیپ‌ها شناخته شدند. همچنین تجزیه به عاملها بر اساس روش تجزیه به مولفه‌های اصلی نشان داد که دوعامل اول 99 % (عامل اول  73 % و عامل دوم  26 %) از تغییرات کل را در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی توجیه می‌نماید.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده ژنوتیپ های شماره 9 و 11 دارای بالاترین مقاومت به تنش خشکی و عملکرد بوده که مناسب کشت در مناطق تحت تنش رطوبتی می باشند و ژنوتیپ های شماره 3 و 13 مناسب کاشت در مناطق فاقد تنش رطوبتی می باشند.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، تجزیه خوشه ای، جو، شاخص انتخاب ایده آل (SIIG)، شاخص‌های تحمل به خشکی
عنوان انگلیسی Drought tolerance in Advanced Lines and cultivars of Barley by using drought tolerance indices
چکیده انگلیسی مقاله Extended abstract:
Introduction and purpose: Considering the country's requirement to meet the food needs of the society and considering the recent drought of several years, also considering the cultivated area of ​​rainfed barley and the lower need of this crop for water and rich soil compared to other grains, the importance and necessity The preparation of new rainfed cultivars that are high-yielding and resistant to environmental and non-environmental stresses seems doubly important (18). This research was conducted in order to evaluate and introduce superior barley genotypes in terms of performance and drought resistance indicators.
Materials and methods: 16 genotypes of barley were carried out in the form of randomized complete block design with four repetitions in two conditions of rain and supplementary irrigation in the agricultural research station of Ilam in the crop year 2019-1400. Each of the genotypes were grown in 6 lines of 4 meters with a distance of 25 cm between the planting lines. After harvesting, the yield was measured. Variance analysis, mean comparison, calculation of stress indices, SIIG index, analysis into principal components and cluster analysis were performed. Before performing the analysis of variance, the normality of the data was checked using the Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wick tests with MINITAB18 software and the homogeneity of variance was checked with Bartlett's test, and the analyzes were performed with SAS, SPSS, PAST and Excel software.
Findings: The results obtained from the analysis of variance showed a significant difference between the genotypes in terms of performance in both test conditions. The results of comparing the averages showed that the highest average yield in wet conditions belongs to genotypes No. 13 and 3, respectively, and in dry conditions belongs to genotypes No. 11 and 9, respectively. Based on various indicators, lines number 9 and 11 were recognized as the lines with the highest tolerance to drought stress, respectively. According to SIIG index, genotypes number 11 and 9 were the best and genotypes 3 and 4 were the weakest genotypes. Also, the decomposition into factors based on the method of decomposition into principal components showed that the first two factors explain 99% (the first factor 73% and the second factor 26%) of the total changes in rainy conditions and supplementary irrigation.
Conclusion: Based on the obtained results, genotypes No. 9 and 11 have the highest resistance to drought stress and yield, which are suitable for cultivation in areas under moisture stress, and genotypes No. 3 and 13 are suitable for planting in areas without moisture stress
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله barley, cluster analysis, drought tolerance indices, Principal component analysis, Selection index of ideal genotype (SIIG).
نویسندگان مقاله زینب سبزی | zeinab sabzi


آرش فاضلی | Arash Fazeli


بهروز واعظی | behrouz vaezi


نشانی اینترنتی http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1045-5&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اصلاح برای تنش های زنده و غیرزنده محیطی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات