این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، جلد ۱۵، شماره ۴۷، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی تنوع ژنتیکی در قدرت بذر سینگل‌کراس‌ها و هیبریدهای تاپ کراس چغندرقند
چکیده فارسی مقاله مقدمه: جوانه‌زنی و پتانسیل ظهور گیاهچه مطلوب بذر منوژرم چغندرقند در سطح مزرعه، به کیفیت بذر وابسته است. همچنین عملکرد محصول و بهره‌وری از نهاده­های کشاورزی، به استقرارگیاهچه در مزرعه بستگی دارد و توانایی برای جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه به ‌سرعت و یکنواختی ظهور گیاهچه قوی در شرایط مختلف محیطی بستگی دارد. دانش ما در رابطه با تنوع قدرت بذر و کارکرد آن در عملکرد محصول، محدود است. بر همین اساس، خصوصیات کیفی بذر از جمله قدرت بذر، در فرآیند اصلاح چغندرقند برای تهیه ارقام با بنیه و کارکرد مناسب بذر در مزرعه، ضروری است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی سینگل کراس‌ها و هیبریدهای در حال اصلاح به لحاظ صفات مختلف قدرت بذر و تعیین ارتباط بین آن‌ها جهت دست‌یابی به حداکثر کیفیت بذر انجام شد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، صفات قدرت بذر 22 سینگل کراس و 22 هیبرید تاپ کراس حاصل از تلاقی آنها با یک لاین گرده‌افشان چغندرقند، در شرایط گلخانه و در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند طی سال‌های 1399 و 1400 مطالعه شد. ارزیابی صفات کیفی سیگل­کراس­ها و هیبریدها در دو آزمایش جداگانه در شرایط گلخانه هر یک با 22 تیمار و با استفاده طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد صفات ظهور گیاهچه در سینگل کراس‌ها و هیبریدهای تاپ کراس حاصل از تلاقی انها در چغندرقند تحت تأثیر ژنوتیپ می‌باشد. تنوع ژنتیکی بین سینگل کراس‌ها و هیبریدهای حاصل به لحاظ قدرت بذر مشاهده شد. هیبریدهایی که درصد جوانه غیر نرمال و بذرهای جوانه نزده مغزدار کمتر و یکنواختی جوانه‌زنی بالا در شرایط آزمایشگاه داشتند، افزایش درصد ظهور گیاهچه آن‌ها نسبت به دیگر هیبریدها، معنی‌دار بود. در نهایت، هیبریدهایی که یکنواختی جوانه‌زنی بالا در آزمایشگاه داشتند، ضریب سرعت ظهور گیاهچه بیشتر و در زمان کمتری سبز شدند. نتیجه‌گیری: به نظر می­رسد، صفت یکنواختی جوانه‌زنی بذر چغندرقند نقش تعیین‌کننده و معنی‌داری نسبت به مابقی صفات کیفی در آزمایشگاه دارد و می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی به‌عنوان یکی از شاخص­های انتخاب کیفی بذر، استفاده شود؛ همچنین روش تجزیه خوشه­ای چند متغیره و شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده­آل (SIIG) ژنوتیپ­ها بر اساس صفات کیفی بذر چغندرقند (درصد ظهور گیاهچه، سرعت ظهور گیاهچه، میانگین زمان ظهور گیاهچه، ضریب سرعت ظهور گیاهچه، یکنواختی ظهور گیاهچه و میانگین وزن خشک گیاهچه) اختلاف آماری معنی­داری را در خوشه و رتبه­بندی آنها در SIIG بدست آورد. به نظر می­رسد، از صفات جوانه‌زنی بذر چغندرقند می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی به‌عنوان یکی از شاخص­های انتخاب کیفی بذر، استفاده شود؛ بنابراین انتظار می‌رود، با انتخاب و غربال ژنوتیپ‌های برتر برای افزایش کیفیت بذر چغندرقند، منتج به بهبود و افزایش ظهور گیاهچه در مزرعه و در نهایت، با افزایش عملکرد محصول همراه شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله یکنواختی جوانه‌زنی، استقرار گیاهچه، کیفیت بذر، شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل
عنوان انگلیسی Genetic variation in among seed vigor traits in single crosses and top cross hybrids of sugar beet
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Germination and seedling emergence potential of monogerm sugar beet seed in the field, depend on seed quality. Also, crop yield and resource use efficiency of agricultural inputs depend on successful plant establishment in the field, and it is the vigour of seeds that defines their ability to germinate and establish seedlings rapidly, uniformly, and robustly across diverse environmental conditions.Our knowledge of variation in vigour and function of seed in crop yield, is limited.Accordingly, the quality characteristics of seeds, including seed vigor, are essential in the process of sugar beet breeding to provide cultivars with vigor and seed function good in the field. Therefore, the present study was conducted with the aim of evaluating and ranking single crosses and hybrids being improved in terms of different traits of seed vigor and determining the relationship between them in order to achieve maximum seed quality. Materials and methods: In this study, the seed vigor traits of 22 single crosses and 22 top cross hybrids that hybrids, from hybrid of the same 22 single crosses along with the male parent line produced under greenhouse conditions in Sugar Beet Seed Institute in 2020-2021were studied. The quality traits of single crosses and hybrids in two separate experiments in greenhouse conditions, each with 22 treatments were evaluated in a randomized completely block design with four replications. Results: The results showed that seedling emergence traits in single crosses and top cross hybrids resulting from their crossings in sugar beet were influenced by genotype. Genetic variation was observed between single crosses and hybrids in terms of seed vigor. Hybrids with low abnormal germination percentage, low non germinated seeds and high germination uniformity in laboratory has a significant increase in seedling emergence compared to other hybrids. Finally, hybrids that high germination uniformity in laboratory, had higher coefficient velocity of germination and were green in less time. Conclusion: It seems that the uniformity trait of sugar beet seed germination has a decisive and significant role compared to the rest of the quality traitsin the laboratory and can be used in breeding programs as an index of seed quality selection; Also, the multivariate cluster analysis method and the ideal genotype selection index (SIIG) of genotypes based on the qualitative traits of sugar beet seeds (seedling emergence percentage, seedling emergence rate, mean emergence time of seedling, coefficient velocity of seedling emergence, mean dry weight of seedling) obtained a statistically significant difference in the cluster and their ranking in SIIG. It seems that the germination traits of sugar beet seeds can be used in breeding programs as one of the index of seed quality selection; Therefore, it is expected that by selecting and screening superior genotypes to increase the quality of sugar beet seeds, it will lead to the improvement and increase of seedling emergence in the field and finally, it will be accompanied by an increase in crop yield.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Germination uniformity, Selection index of ideal genotype, Seed quality, Establishment seedling
نویسندگان مقاله محمدرضا میرزایی | Mohammad Reza Mirzaei


نشانی اینترنتی http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1166-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اصلاح نباتات
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات