این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۴۳، شماره ۱، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی چیستی و کارکردهای «مذاق شریعت»
چکیده فارسی مقاله واژه ی« مذاق» در ترکیب اضافی« مذاق شریعت» یا « مذاق شارع» و مانند آن، قریب به دو سده است که در لسان فقیهان و اصولیان امامی به کار می روند، ولی هیچ گاه تعریف گویایی از آن، ارایه نشده است و همین نکته باعث شده تا این واژه که کاربرد وسیع و مهمی در عرصه-ی استنباط دارد، مفهوماً و مصداقاً دچار ابهام و ایهام گردد. دغدغه این بوده است که از راه های شرعیِ معتبر به استنباط احکام بپردازند و گاه از ادلّه ی خاص و در جاهایی از ادلّه ی عام بهره گیرند. آن ها به این دو گونه دلیل، بسنده نکرده و از ویژگی ها، شیوه ها و رفتارهای شارع در قانون گذاری، اصولی فراتر از قوانین، به دست آورده که هرچند در دو دسته ی پیشین، دلیلی را بر حکمی، نیافته، ولی به گونه ی یقینی، به اثبات و یا نفی آن، باور پیدا کرده اند. آن اصول را نه از تک گزاره ها، بلکه از مجموعه ی احکام یافته اند و نام مذاق شریعت را بر آن نهاده اند. در این نوشتار تلاش شده است تا پیوستگی اصطلاح مذاق شریعت با مفاهیم پُردیرینه که در لسان شریعت و کتاب-های فقیهان پیشین وجود دارد به اثبات برسد. همچنین ضمن نقل و نقد دیدگاه هایی که در مذاق شریعت وجود دارد (مانند: ارتکاز شریعت، مصالح عامّ و سیاقات کلام)، تعریفی تازه از آن ارائه شده و در انجام سخن، به کارکردهای مذاق شریعت در فرآیند استنباط پرداخته شده است. کلید واژه ها: مذاق، شرع، فقه، مصلحت، احتیاط، عادت، دَأب، ارتکاز، سیاق.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Religious Law Taste
چکیده انگلیسی مقاله The word madhāq (taste, perceptive aptitude) in its compound form madhāq-i shari‘at (religious law taste) or madhāq-i shāri‘ (lawmaker’s taste) and the like, have been employed by the Imāmī jurists and theologians for about two centuries. However, no clear definition has been presented for it so far; and this has caused the term, which has had extensive and significant use in the field of inference, to fade into obscurity and ambiguity. The jurists’ apprehension over centuries up to now has been about achieving inference of rulings through reliable legal ways, and to utilize specific proofs on some occasions, and general proofs on other. They have not contented themselves with these two types of proofs and obtained principles beyond laws from the lawmakers’ characteristics, procedures, and behaviors in legislation that, although they have not found a proof for the ruling from the former two types, they have achieved certainty in its confirmation or negation in a positive way. They have found those principles through a collection of rulings rather than from single propositions. It is attempted in this writing to prove the association of the term madhāq-i shāri‘at with more antiquated concepts found in legal language and the books of earlier jurists. In the meantime, while quoting and criticizing the viewpoints existing in madhāq-i shāri‘at (such as reliance on religious law, general public’s interests, and trends of speech), a new definition is presented of this term and, in conclusion, the functions of madhāq-i shāri‘at in the process of reference is dealt with. Keywords: taste, religious law, jurisprudence, caution, habit, wont (da’b), reliance, context.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی |


حسین ناصری مقدّم |


نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_26381_89e58269ed63992081700a6d30db9ac7.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات