این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۴۶، شماره ۴، صفحات ۱۵۹-۱۷۶
عنوان فارسی عقل و به‌کارگیری آن در اندیشه فقهی فیض کاشانی
چکیده فارسی مقاله نظر به اهمیت دلیل عقل در استنباط، به‌ویژه در مسائل نو، بررسی آثار فقها از جمله بررسی سیره فقهی فیض کاشانی به عنوان فقیهی مؤثر در تکامل فقه در اثبات این مسأله شایسته است. بدین منظور بررسی کتب مختلف وی بر اساس روش تحلیل محتوی انجام شده و یکایک فتاوای وی نیز مورد بررسی قرار گرفته ‌است. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد مرحوم فیض معنای دلیل عقل را مفهومی در نظر می‌گیرد که مختص انبیاء است و مقتضای دلیل عقل را متابعت از این عقل می‌داند. و به نوعی دلیل عقل مصطلح را ظنی می‌داند. و اهل اجتهاد را در مسیر خطا می‌پندارد در عین حال در مواردی دلیل عقل و شواهد عقلی را مکرر در کنار دلیل نقلی به کار می‌برد. بنابر این به نظر می‌رسد وی سه مفهوم از عقل را در بیان خود بدون تصریح به آن بکار برده است: نخست آن مفهوم که عقل را مختص انبیاء می‌داند و دیگران را از آن بی‌بهره و در عین حال مفید و قابل استفاده در استنباط. دوم مفهوم عقل مستقل است که در نظر وی در فرایند استباط به کار نمی‌آید. سوم مفهومی از دلیل عقلی است که بارها آن را به‌کار گرفته و بیشتر درک خطابات شرعی است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عقل، دلیل عقل، منابع استنباط، فیض کاشانی،
عنوان انگلیسی Intellect and its Application in Fayḍ Kāshānī’s Jurisprudential Thought
چکیده انگلیسی مقاله Given the importance of intellect in inference, especially in new issues, it is befitting to study the jurists’ works, such as examining the jurisprudential mode of life (sīra) of Fayḍ Kāshānī as an influential jurist in the evolution of jurisprudence in proving the above issue. To this end, his various books have been examined on the basis of content analysis method and every one of his legal judgments (fatwas) studied. The research outcome indicates that the late Fayḍ considers the meaning of rational proof as a concept dedicated to the Prophets and regards the exigency of rational proof to be obedient to this intellect and somehow views the commonly known intellectual to be presumptive. He regards the people of ijtahād (legal reasoning) to be on the wrong path; and yet in some instances, he frequently uses rational proof and rational evidences along with scriptural proof. Therefore, it seems that he has used three concepts of intellect in his statement without asserting it: first, the concept that he considers intellect as dedicated to the Prophets and others deprived of it and at the same time useful and applicable in inference. Second is the concept of independent intellect, which in his view is not used in the process of inference. Third is a concept of intellectual proof that he has frequently used and is more used in perceiving the legal commands.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عقل, دلیل عقل, منابع استنباط, فیض کاشانی
نویسندگان مقاله سید محمد موسی مطلبی |
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی

حسن جمشیدی |
جهاد دانشگاهی مشهد

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_29390_fe963060bc29f0a5d4ac7c95d46466c4.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات