این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۴۷، شماره ۲، صفحات ۳۱-۵۴
عنوان فارسی ضمان عاقله از نگاهی دیگر
چکیده فارسی مقاله مشهور فقیهان امامی بر این باورند که مسئولیت جنایت خطأیی محض (دیه) بر عهده نهادی به نام «عاقله» یعنی خویشاوندان پدری جانی است. این حکم از آغاز با چالش‌هایی «نظیر تضاد با اصل شخصی بودن مسئولیت کیفری» روبرو بود که فقیهان را وا داشت تا با ارائه توجیهات متفاوتی، چرایی آن را تبیین کنند. این نوشتار با تکیه بر قواعد، عمومات و اطلاقات قرآنی و با بهره‌گیری از فقه جواهری در پی اثبات این باور است که این رأی، با وجود مخالفانی چون شیخ مفید، اجماعی نیست و عمده مستند مشهور که روایات است، افزون بر تردیدهای جدی به لحاظ سند و دلالت، با عمومات، اطلاقات قرآنی و عقل مستقل، در تضاد است و قدر متیقن ادله روایی که فاقد معارض و مخالف است، ضمان عاقله را تنها در جایی ثابت می‌کند که عاقله، عهده دار سرپرستی و مواظبت از جانی بوده و یا عرفاً مسئول شمرده شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عاقله، مسئولیت کیفری، دیه، جنایت خطأیی، اصل شخصی بودن مجازات،
عنوان انگلیسی The liability of kinship group (‘Aqilah) in a different perspective
چکیده انگلیسی مقاله Reputable Imami jurisprudents believe that liability for involuntary manslaughter (wergild or diyah) is incumbent upon the institution called ‘Āqilah (paternal kinship group of the criminal). From the very beginning, the verdict has faced challenges, including its conflict with the principle of individual criminal responsibility, which have prompted jurisprudents to offer various justifications so as to explain its reasons. Based on Qur’anic rules, generalities and predications and using the Jawahiri approach (fiqh al-Jawāhirī), the present article seeks to prove the belief that despite the opposition of Shaykh al-Mufīd, this idea is not founded on consensus. In addition, major famous documents pertaining to this notion are the hadiths where serious doubts exist with regard to their documentations and connotations; moreover, they stand in contrast to the Qur’anic generalities and predications and also to independent reason. The narrative or Hadith evidences which have remained undisputed and without opposition necessarily prove the liability of kinship group only in cases where the ‘Āqilah is responsible for the supervision and care of a person’s life, or is formally held accountable.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عاقله, مسئولیت کیفری, دیه, جنایت خطأیی, اصل شخصی بودن مجازات
نویسندگان مقاله محسن احمدوند |
دانشگاه فردوسی مشهد

حسین ناصری مقدم |
دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_29779_66bd3e101f2df276bfa6e6fee7476545.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات