جغرافیا و مطالعات محیطی، جلد ۴، شماره ۱۶، صفحات ۷-۲۲
عنوان فارسی تحلیل رابطه شاخص‌های جمعیتی با توسعه یافتگی استان‌های ایران
چکیده فارسی مقاله برنامه ریزی جمعیت به عامل اساسی در توسعه یافتگی و عدم توسعه یافتگی مطرح شده است. پدیده شهرنشینی به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای رشد جمعیت در قرن 21 منجر شده است بحران‌های شهری و آسیب‌های جدی در روند توسعه یافتگی مناطق و شهرها به وجود آید و استان‌های کشور به لحاظ میزان توسعه یافتگی نابرابری شدیدی باهم داشته باشند. با توجه به ماهیت موضوع و مؤلفه‌های مورد بررسی، رویکرد حاکم برای این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. شاخص‌های مورد بررسی حدود 7 شاخص جمعیتی و30 شاخص اقتصادی، فرهنگی، صنعتی و مسکن است که اطلاعات مورد نیاز از مرکز آمار ایران، سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن و سالنامه‌های آماری استان‌ها بر اساس آمار سال 1390 جمع‌آوری شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل Topsis و همچنین از آزمون‌های آماری ضریب همبستگی، رگرسیون، تحلیل واریانس و مدل تحلیل مسیر جهت سنجش ارتباط بین شاخص‌های جمعیتی و شاخص‌های توسعه و همچنین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری استفاده شده است. برابر بررسی‌های صورت گرفته، استان تهران و البرز با میزان‌های توسعه به ترتیب 9861/0 و 9824/0 به عنوان توسعه یافته‌ترین استان‌ها و استان سیستان و بلوچیستان با میزان توسعه 0069/0 به عنوان محروم‌ترین استان شناخته شدند. همچنین ضریب همبستگی چندگانه با 901/0 رابطه بین شاخص‌های جمعیتی و میزان توسعه‌یافتگی استان‌های کشور را تایید می‌نماید. مقدار تبیین نشان می‌دهد که 5/76 درصد از تغییرات و توسعه‌یافتگی استان‌های کشور ناشی از شاخص‌های جمعیتی (تراکم جمعیت، میزان شهرنشینی، نرخ فعالیت، بارتکفل، میزان باسوادی، میزان مهاجرین وارد شده و نسبت جنسی است. همچنین مدل تحلیل مسیر نشان می‌دهد شاخص میزان باسوادی با ضریب 687/0 بیشترین تاثیر و میزان بارتکفل با ضریب 355/0- کمترین تاثیر به عبارتی دیگر تاثیر منفی بر روند توسعه یافتگی استان‌های کشور داشته است. در نهایت جهت رسیدن به توسعه یافتگی استان‌های محروم پیشنهاداتی ارایه شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Analysis of relationship between demographic characteristics and development Level in Provinces of Iran
چکیده انگلیسی مقاله Today, population has become an important issue in development and lack of development. Phenomena of urbanization, as one of the most important consequences population growth in the 21st century, is that had the crisis and seriously damaged to development process areas and cities and led to has the development of severe inequality. The purpose of this study is the relationship analyzing between population and development in the provinces. The method of Research is, descriptive and analytical. Parameters studied is, 7 demographic indicators, and 30 indicators economic, cultural, industrial, and housing. To the data analysis, was used from TOPSIS model, statistical correlation, regression, analysis of variance. The results show that, Tehran and the Alborz were identified the most development respectively 0.9861 and 0.9824 and the provinces of Sistan and Blochestan with the development of the 0.0069 as undeveloped. Multiple correlation coefficients will confirm with the 0.901 relationship between population and development indicators. Regression coefficient indicates that is the 76.5% of the changes development province from indicators’ population (population density, urbanization rate, activity rate, Dependence coefficient, literacy rate, sex ratio of immigrants entered).
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله میرنجف موسوی |
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه ارومیه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه ارومیه (Urmia university)

علی اکبر تقیلو | ali akbar
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه ارومیه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه ارومیه (Urmia university)

علی باقری کشکولی | bagheri kashkooli
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

نشانی اینترنتی http://ges.iaun.ac.ir/article_13523_c5d168d4a5a1c53a0ea10907fc25ba75.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1664/article-1664-262582.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات