این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات معماری ایران، جلد ۷، شماره ۱۴، صفحات ۷۹-۹۶
عنوان فارسی واکاوی نسبت سازماندهی فضایی شهر ری و راه‌های آن از آغاز اسلام تا پیش از حملۀ مغول
چکیده فارسی مقاله شهر ری در سده‌های متقدم تا میانی دورۀ اسلامی، از شهرهای مهم‌ و پررونق‌ جهانِ اسلام بوده است. عوامل متعددی بر این رونق و اهمیت اثرگذار بوده‌اند. بررسی مؤلفه‌های اثرگذار بر رونق راه‌های ری و واکاوی برهم‌کنش راه‌های ری و اقتصاد و سازمان‌دهی فضایی شهر ری، هدف اصلی این پژوهش است. به همین منظور، نخست علل اهمیت راه‌های ری طی سده‌های متقدم اسلامی تا زمان حملۀ مغولان با استفاده از متون تاریخی شناسایی شده‌اند. سپس سیر تحول شهر ری از منظر معماری و شهرسازی آن، با استفاده از مطالعۀ تطبیقی متون متعدد تاریخی و نیز مطالعات تاریخی و باستان‌شناختی پژوهشگران معاصر، بازشناسی شد تا بر این مبنا، چگونگی ارتباط و اثرگذاری متقابل راه‌ها و سازمان‌دهی فضایی شهر در بازۀ زمانی مزبور، استخراج و عوامل اثرگذار بر آن تفسیر شوند. بر مبنای یافته‌های این پژوهش، امنیت و پرآبی نسبی و خوش‌مسیری راه‌های ری و همچنین مرکزیت و اهمیت شهر ری از منظر تجاری و مذهبی، موجب حضور مستمر بازرگانان و مسافران و کاروان‌ها در ری بوده است. زیبایی و نظم و پاکیزگی ری، وجود کاروانسراها و گرمابه‌ها و بازارهای متعدد و باکیفیت بر افزایش رفاه مسافران و تاجران می‌افزود و رونق مضاعف برای راه‌های آن به ارمغان می‌آورد. همچنین شماری از کالاهای تولیدشده در ری به‌سهولت در بازارهای سرزمین‌های دیگر به فروش می‌رفتند و شهرتی بسیار داشتند. این عوامل موجب افزایش ثروت شهر و ثبات بازار آن به‌علت تعدد مبادله‌ها، امنیت و رفاه مسافران و تاجران شده بود. تمرکز تأسیسات امنیتی و تأسیسات رفاهی و اقتصادی شهر ری نیز در گوشۀ شمال‌ غربی شهر بوده که کارکرد تجاری پراهمیت‌تری داشته است و شاخه‌های متعددی از راه‌های مختلف در عبور از شهر از آن نقطه عبور می‌کردند. در نهایت، چگونگی ارتباط ساختار طبیعی شهر، سازمان‌دهی فضاها و راه‌هایش در چرخه‌ای که تضعیف و تقویت یکی موجبات تضعیف و تقویت دیگر را فراهم می‌آورد، دیده می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شهر ری، راه‌های ری، ساختار فضایی شهر، سیر تحول شهر،
عنوان انگلیسی The Relation of the Spatial Structure of Shahr-e Rey with its Roads: From the beginning of Islam to the Mongol Invasion
چکیده انگلیسی مقاله The city of Rey was one of the most prominent and prosperous cities of the Islamic world during the early to middle centuries of the Islamic period. Several factors had influenced this prosperity and importance. The main objective of this research is to find out the specific factors, among others, which had affected the prosperity of roads and the relationship between roads, economics, and the spatial structure of Rey. For this, the reasons for the significance of the roads of Rey in the early centuries of Islam up to the Mongol invasion are identified from historical texts. Then, the development of the city from an architectural and urban perspective is examined through a comparative study of numerous historical texts as well as historical and archaeological studies of contemporary scholars. Based on the results, the mutual relationship between the road network and the spatial structure of the city is drawn in the given period. Based on the findings of this research, adequate security, ample water resources, as well as the centrality and importance of the city from a commercial and religious point of view had led to the constant presence of merchants and caravans in Rey. The beauty, cleanliness, and the existence of numerous caravansaries, baths, and high-quality markets, added to the welfare of travelers and merchants. In addition, a number of goods produced in Rey were largely popular and easily sold in the markets of other lands. These factors increased the affluence of the city and market stability due to numerous commercial exchanges besides the safety and welfare of travelers and merchants. In the end, the relationships between the natural and the spatial structure of the city and its roads are seen as reciprocal within a cycle.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شهر ری, راه‌های ری, ساختار فضایی شهر, سیر تحول شهر
نویسندگان مقاله دنیا معصومی خامنه |
دانشگاه تهران

پیروز حناچی |
دانشگاه تهران

محمدحسن خادم‌زاده |
دانشگاه تهران

پرستو عشرتی |
دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی https://jias.kashanu.ac.ir/article_111809_30f5a45b3adaf840bd51a33c3db93bf2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات