گلجام، جلد ۱۵، شماره ۳۵، صفحات ۲۵-۴۴
عنوان فارسی نقد زیباشناختی کتیبه‌های قالی ایرانی با تکیه بر اصول خوشنویسی
چکیده فارسی مقاله چکیده با ورود اسلام و هم­زمان با ایجاد محدودیت­هایی در به­کار بردن نقش جانوران و انسان، هنرمندان جهان اسلام به ابداع نقش­ها و شیوه­های مختلف تزئین در هنرهای مختلف دست زدند، از جملۀ این عناصر استفاده از اقلام مختلف خوشنویسی در تزئین آثار بود و قالی نیز چنان­که شواهد نشان می­دهد از همان ابتدا از این عنصر تزئینی بهرۀ فراوان برده است. پژوهش حاضر با بررسی نمونه­های جمع­آوری شده به صورت میدانی و کتابخانه­ای و به شیوۀ توصیفی- تحلیلی به بررسی جایگاه اقلام مختلف خوشنویسی در قالی و همچنین، عوامل تأثیرگذار بر میزان کیفیت و اجرای دقیق هندسۀ خط انجام پذیرفته است. ازآنجا که قالی در مقایسه با هنرهای دیگر دارای محدودیت­های تکنیکی و اجرایی بیشتری به خصوص در ارائۀ طرح می­باشد، این پژوهش با فرض بر تأثیر محدودیت­های تکنیکی، به عنوانِ عامل اصلی و مانع، در اجرای حروف در نهایت کمال و زیبایی، و همچنین استفاده از خط به عنوان عنصری فرعی، که خود باعث عدم توجه کافی به اجرای درست آن می­شود، به بررسی نمونه­های مختلف در طول تاریخ قالی بافی تا دوران قاجار پرداخته است. آنچه که در نهایت مشخص گردید علاوه بر محدو­دیت­های تکنیکی در برخی موارد خطاهای انسانی و بی­توجهی و کم­دقتی عوامل دخیل در اجرای طرح قالی، از طراحی گرفته تا بافت، جزو عوامل مؤثر در به­وجود آمدن بی­نظمی و عدم زیبایی خطوط و کتیبه­های به­کار رفته در قالی بوده­اند. از میان اقلام مختلف، خط نستعلیق تنها خطی بود که هندسه و زیبایی آن در قالی، چه از نظر محدودیت­های تکنیکی و چه از نظر کوچک­ترین بذل ­توجه در اجرای درست حروف، بیشترین آسیب را دیده است.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قالی،فرش،خوشنویسی،کتیبه،نستعلیق
عنوان انگلیسی A critique on aethetic of inscriptions of iranian carpets; based on calligraphy principles
چکیده انگلیسی مقاله   Abstract After the arrival of Islam and the prohibition of the use of animals and human figures, the Islamic artists invented new and different manners to decorate various art forms; one of this way was applying different calligraphy styles in their pieces. The carpet was one those which got influenced by calligraphy This investigation will study the importance of writing and calligraphy; and the factors, which influence on the quality and execution of rules and geometry of writing in carpet through analyzing the collected samples and a descriptive-analytical manner. It is well known that the carpet, in comparison with the other branches of art, has a limitation in execution and techniques especially in design. This investigation has analyzed the samples up to Qajar period while considering the technical limitations as the main obstacle for the lack of executing the letters in calligraphy although with utmost beauty and maturity, and also taking into consideration that the use of writing as a subsidiary factor, leads to less attention to its execution. Eventually, it is concluded that the technical limitation, in some cases human mistakes, neglect and imprecision were factors, which had influence on execution of the carpet.  Between different types of writing, Nastaliq was the only script, which has received most infliction in both execution form and technical points.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Rug, Carpet, Calligraphy, inscription,nastaliqh
نویسندگان مقاله احسان حمیدی | Ehsan Hamidi
Master student at university of Tehran
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

حمید فرهمند بروجنی | Hamid Farahmand Boroojeni
Conservation faculty member, Art University of Isfahan
عضو هیئت علمی دانشکده مرمت دانشگاه هنر اصفهان

مهدی ابراهیمی علویجه | Mahdi Ebrahimi Alavije
Associate Professor at Art university of Isfahan
عضو هئیت علمی دانشگاه هنر اصفهان

نشانی اینترنتی http://goljaam.icsa.ir/browse.php?a_code=A-10-676-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده طرح و نقشه
نوع مقاله منتشر شده علمی - پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات