علوم زراعی ایران، جلد ۲۳، شماره ۱، صفحات ۶۷-۸۰
عنوان فارسی ارزیابی سازگاری ژنوتیپ‌های کلزا(.Brassica napus L) با استفاده از روش‌های آماری ناپارامتری
چکیده فارسی مقاله برهمکنش ژنوتیپ در محیط همواره یکی از چالش‌های اساسی در مطالعات به‌نژادی گیاهی بوده است. در تحقیق حاضر برهمکنش ژنوتیپ در محیط مربوط به 13 ژنوتیپ زمستانه کلزا در  منطقه سرد و معتدل سرد کشور در اصفهان، همدان، کرج،کرمانشاه، خوی و زرقان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی (1396- 1394) کشت و با استفاده از روش‌های آماری ناپارامتری مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تایید اثر اصلی ژنوتیپ و محیط و همچنین برهمکنش ژنوتیپ‌ در محیط از چهار روش هیلدبراند، بریدنکامپ، کوبینگر و دی‌کرون/وان‌درلان استفاده شد. پس از آن، جهت ارزیابی سازگاری ارقام از روش‌های نصار و هان و تنارازو وهمچنین شاخص برتری فاکس و مجموع رتبه‌های کنگ استفاده شد. تعیین معنی‌داری اثر اصلی و برهمکنش آنها نشان داد که همه این آثار،  بجز برهمکنش در روش کوبینگر، معنی­دار بود. با استفاده از پلات حاصل از روش اول نصار و هان و تنارارزو مشخص شد که ژنوتیپ BAL921 با عملکرد دانه 6/4078 کیلوگرم در هکتار، نسبت به سایر ارقام و ژنوتیپ‌های آزمایشی برتری داشت. مناسب‌ترین ژنوتیپ‌ها از نظر میزان و پایداری عملکرد که با روش فاکس و مجموع رتبه‌ها تعیین شدند، ارقام نفیس و نیما، به‌ترتیب دارای عملکرد دانه 4336 و 4/3902 کیلوگرم در هکتار بودند.  با در نظر گرفتن این موضوع که در شناسایی ژنوتیپ (های) برتر، روشی قابل اعتمادتر است که در آن عملکرد بالا را توام با پایداری عملکرد در نظر گرفته شود، در این تحقیق روش مجموع رتبه و شاخص برتری فاکس به دلیل دارا بودن این ویژگی نسبت به سایر روش‌های ناپارامتری مورد استفاده کارآمدتر بوده و ژنوتیپ­های کلزای انتخابی بعنوان مناسب‌ترین ژنوتیپ‌ها شناخته شدند. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله برهمکنش ژنوتیپ در محیط، پایداری عملکرد، سازگاری،کلزا و عملکرد دانه
عنوان انگلیسی Assessment of the adaptation of oilseed rape (Brassica napus L.) genotypes using non-parametric statistical methods
چکیده انگلیسی مقاله One of the most important challenges for plant breeding has always been genotype × environment interaction. In present study, genotype × environment interaction was invesitigated for 13 winter oilseed rape genotypes in six cold and temperate cold locations in Iran using non- parametric statistical methods during 2014-2017 growing seasons. Four methods; Hildebrand, Bredenkamp, Kubinger, and De Kroon/van der Laan to verify the main effect of genotype and environment as well as gennotype ×environment interaction effect. Also, Nassar and Huhn, and Thennarasu as well as Fox's superiority index and summation rank of Kang methods were used for assessment of dadaptability of ghenotypes. Determination of significant main and interaction effect revealed that all effects were significance with the exception of interaction effect in Kubinger method. By using plot from the first method of Nassar and Huhn and Thennarasu, genotype BAL921 with mean seed yield of 4078.6 kg.ha-1 was superior to the other genotypes. Fox and sum of ranks of Kang methods identified cv. Nafis and cv. Nima with mean of 4336 and 3902.4 kg.ha-1 seed yield as adapted cultivars. Identification of superior genotype(s) is more reliable by method that considers high yield and yield stability of genotype(s). In this study, Fox and sum of ranks of Kang methods was more efficient than other non-parametric statistical methods used due to having the features, therefore the genotypes selected using these methods were identified as the most suitable genotypes.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Adpatation, Genotype × environment, Oilseed rape, Seed yield and Yield stability.
نویسندگان مقاله زهرا ویسی زاده | Zahra Veisizadeh
Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

راحله خادمیان | Raheleh Khademian
Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

بهرام علیزاده | Bahram Alizadeh
Seed and plant improvement institute, AREEO, Karaj, Iran
بخش تحقیقات دانه‌های روغنی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

نشانی اینترنتی http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1143-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات