این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جستارهای تاریخی، جلد ۱۲، شماره ۱، صفحات ۱-۱۷
عنوان فارسی تاملی انتقادی بر دولت مدرن پهلوی اول بر اساسِ شاخص‌هایِ دولت شکننده
چکیده فارسی مقاله دولت به‌عنوان مهم‌ترین نهادسیاسی پدیده‌ای مدرن است که تاملی انتقادی پیرامونِ نحوۀ شکل‌گیری و عملکردِ آن می‌تواند واقعیت‌های زیادی را دربارۀ یک نظام سیاسی آشکار کند. نظر به اهمبت دولت، نظریه‌های زیادی دربارۀ آن ساخته و پردخته شده‌است که «دولت شکننده» تنها یکی از آن‌هاست. دولت ضعیف، شکننده و یا وامانده به دولتی می‌گویند که از ظرفیت لازم برای کنترل و نفوذ در جامعه، تنظیمِ روابط اجتماعی و تخصیصِ مقتدرانه منابعْ ناتوان است. شاخص‌هایِ ‌شکنندگی دولت معیار و شاقول مناسبی هستند که به‌وسیلۀ آن‌ها می‌توان از کامیابی و یا ناکامی جوامع در دولت‌سازیِ مدرن سخن گفت. بر همین اساس این پژوهش بر پرسش از شکنندیِ دولت مدرن دموکراتیک در ایرانِ دوران رضاشاه ساخت ‌گرفته است. به‌نظر می‌رسد؛ فرآیند دولت‌سازیِ مدرنی که رضاشاه مؤسسِ آن به‌شمار می‌رفت؛ چندان به شاخص‌هایِ دولت مدرن دموکراتیک وفادار نبود؛ چراکه این فرایند در این دوره، آمرانه صورت گرفت و رضاشاه نتوانست توازن منطقی لازم میان حوزه‌هایِ مختلف ساخته‌شدن دولت پدید آورد. برساختنِ پادشاهی مبتنی بر اندیشه سنتی با تلاش‌های او برای درانداختنِ جامعه‌ای مدرن در تضاد بود؛ تضادی که تا پایان دوران سلطنت پهلوی همزاد این سلسله شده بود. در این نوشتار، در پی‌جویی دلایل ناکامیِ رضاشاه در پروژه دولت‌سازیِ مدرن دموکراتیک بر چارچوب نظریِ دولت شکننده «کارمن و سامی» تأکید می‌شود؛ ‌که به‌نظر می‌رسد ریشه در بحران‌هایِ عمده در بطنِ جامعه و همچنین نحوه عملکرد نظام سیاسی داشت. بنیاد نظری این نوشتار بر نظریۀ دولت‌شکننده و روش تاریخی تطبیقی در رویکرد جامعه‌شناسی‌تاریخی ریخت گرفته است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کلیدواژه‌ها رضاشاه، دولت مدرن دموکراتیک، دولت شکننده، شاخص‌های کارمن و سامی،
عنوان انگلیسی A critical reflection on the modern state Pahlavi I with an emphasis on the characteristics of a fragile state
چکیده انگلیسی مقاله The state as the most important political institution is a modern phenomenon whose critical reflection on how it is formed and functions can reveal many facts about a political system. Due to the importance of the state, many theories have been developed about it, of which the "fragile state" is just one. A weak and fragile state is a relatively comprehensive theory that examines the state, stability, and the realization of the existential goals of a state by examining several indicators. A fragile state is a state that lacks the capacity to control and influence society, regulate social relations, and authoritatively allocate resources. The fragility indicators of the state are a suitable criterion and platform by which one can speak of the success or failure of societies in modern state-building. Accordingly, this study is based on the question of the fragility of the modern democratic state in Iran during the first Pahlavi era. It seams; The process of modern state-building that Reza Shah was considered the founder of; He was not very faithful to the characteristics of a modern democratic state; Because this process took place in this period, it was authoritarian and Reza Shah could not create the necessary logical balance between the different areas of state building. Building a kingdom based on traditional thought was at odds with his efforts to overthrow modern society; A contradiction that had been the twin of this dynasty until the end of Pahlavi's life. In this article, in seeking the reasons for Reza Shah's failure in the project of modern democratic state-building, the theoretical framework of the fragile state of "Carmen and Sami" is emphasized; It addresses the fragility that has its roots in major crises within society, as well as in the functioning of the political system. The theoretical foundation of this paper is based on the fragile state theory and the comparative historical method in the sociological-historical approach.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله کلیدواژه‌ها رضاشاه, دولت مدرن دموکراتیک, دولت شکننده, شاخص‌های کارمن و سامی
نویسندگان مقاله سید مرتضی حافظی |
دانشجوی دکتری علوم سیاسی،‌دانشکده علوم اداری و اقتصاد،‌دانشگاه فردوسی،‌ مشهد،‌ایران

محدثه جزایی |
دکترای تخصصی علوم سیاسی، گرایش اندیشه سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی https://historicalstudy.ihcs.ac.ir/article_7264_38fa47296fbe349e174a6f36242c107d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات