این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
اندیشه نوین دینی، جلد ۳، شماره ۱۰، صفحات ۷۳-۱۰۰

عنوان فارسی چگونگی پیدایش کثیر از واحد (نظام فیض) از دیدگاه فارابی
چکیده فارسی مقاله   فارابی، فیض را با قیود متعدد سلبی تبیین می‌کند و اولین صادر را عقل نخستین معرفی می‌کند. او پیدایش کثرت از طریق عقول را بر مبنای نظام ثنایی (تعقل ذات خویش و تعقل ذات واجب­الوجود) تفسیر می‌کند، هر چند این تبیین را حکیمان پیشین به ویژه ابن سینا نپذیرفتند. او میان طبیعیات قدیم و نظریه فیض پیوند برقرار می‌کند و به همین جهت در اکثر رساله‌هایش تعداد عقول را به ده عقل محدود می‌کند و می‌گوید: از عقل اول تا عقل نهم در هر کدام یک عقل و یک فلک ایجاد می‌شود، امّا عقل دهم (عقل فعال) مدبر عالم مادون قمر است. برخلاف نظر برخی نویسندگان، میان مکتوبات فارابی درباره تعداد عقول و افلاک، ناسازگاری وجود ندارد. فارابی در تبیین نظریه‌اش وامدار افلوطین بوده است، به همین جهت نظریه او با نظریه افلوطین از جهت فرم، شکل ظاهری و ایجاد موجودات، به ضرورت و سلسله مراتب موجودات شباهت دارد؛ اما او مقلد محض افلوطین نبوده و تحولاتی در این نظریه ایجاد کرده است و به همین جهت اختلافاتی میان نظریه او و نظریه افلوطین وجود دارد که عبارتند از: 1. دخالت دادن طبیعیات در حوزه مسائل فلسفی؛ 2. تأثیرپذیری از ادبیات دینی؛ 3. تبیین کثرت به شکل ثنایی؛ 4. عدم تلقی یکسان از مفهوم عقل؛ 5. تفاوت سیاق کلام افلوطین و فارابی در برخی مواضع.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژگان کلیدی، نظام فیض، واجب­الوجود، احد، عقل، نفس، فلک و ماده.

عنوان انگلیسی The appearance of multitude from unit in Farabi’s
چکیده انگلیسی مقاله   Farabi has described the problem of emanation with negative determiners and referred to the first intellect as the first case of emanation. For him, the appearance of multitude by intellect is described on a dual order; though the way of description is not accepted by the philosophers before him, specially by Avicenna. Farabi links the old physics to the problem of emanation and, therefore, in most of his writings limits the number of intellects to ten and says: in each of the intellects, from the first to the ninth, one intellect and one heavenly sphere occurs; the tenth, however, runs the universe under the moon. Contrary to what has been viewed by some, no disagreement can be found in Farabi's different works in the ground. When explaining the problem, he has been under the influence of Plotin and, therefore, his view is formally similar to Plotin's. Nonetheless, never can Farabi be regarded as a pure imitator; he has changed Plotin's view deeply. Some of his special points can be counted as: using physics in metaphysics, using religious teachings, relying on dual form, considering different meanings of intellect and special manner of study. Key words: order of emanation, necessary being, unit, intellect, soul, sphere and matter.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله عین الله خادمی |
دانشگاه شهید رجایی تهران


نشانی اینترنتی http://andishe.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-629-3&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده کلام قدیم
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات