پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، جلد ۳، شماره ۷، صفحات ۱۱-۲۶

عنوان فارسی هتروزیس و تجزیه ترکیب پذیری برای عملکرد و صفات وابسته به عملکرد در برنج هیبرید
چکیده فارسی مقاله مطالعه ترکیب پذیری و هتروزیس روی 12 هیبرید همراه با هفت ژنوتیپ برنج (سه لاین نر عقیم سیتوپلاسمی و چهار واریته اعاده کننده باروری) جهت شناخت الگوی وراثت پذیری تعدادی از صفات مورفولوژیکی برای انتخاب ژنوتیپ های برتر انجام گرفت. این آزمایش بصورت طرح تلاقی لاین × تستر، طی سال های 1388-1387 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا گردید. تجزیه واریانس داده ها، تفاوت معنی داری را بین ژنوتیپ های تلاقی ها، لاین ها، تسترها و اثر متقابل لاین × تستر برای صفات تعداد پنجه در بوته، ارتفاع گیاه، تعداد روز تا 50% گلدهی، طول خوشه، تعداد گلچه در هر خوشه، درصد باروری خوشه و عملکرد دانه نشان داد. واریانس های ترکیب پذیری خصوصی (SCA) نسبت به واریانس های ترکیب پذیری عمومی (GCA) برای تمامی صفات به جز ارتفاع بوته بیشتر بود که نشان دهنده برتری عمل ژن غیر افزایشی در وراثت پذیری صفات می باشد. بیشترین مقدار هتروزیس برای عملکرد دانه (60/106 درصد) در تلاقی پویا × IR68899A مشاهده شد. سهم نسبی تنوع در تسترها نسبت به اثر متقابل لاین × تستر برای صفات مورد مطالعه بیشتر بوده که نشان دهنده برآورد بیشتر واریانس GCA یا بعبارتی عمل ژن افزایشی بین تسترها مورد استفاده در مطالعه برای صفات مختلف می باشد. بین والدین CMS (نر عقیم سیتوپلاسمی)، IR62829A و بین والدین نر (تسترها)، IR50 و پویا ترکیب شونده عمومی خوبی برای بیشتر صفات مورد مطالعه بودند. تلاقی های موسی طارم × IR62829A، پویا × IR68899A، IR50 × IR58025A و پویا × IR58025A ترکیبات بسیار خوبی برای عملکرد دانه و بیشتر صفات وابسته به عملکرد بواسطه اثرات SCA بالا و معنی دار و اثرات هتروتیک شناسایی شدند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله هتروزیس، ترکیب پذیری، برنج هیبرید

عنوان انگلیسی Heterosis and Combining Aability Aanalysis for Yield and Related-Yield Traits in Hybrid Rice
چکیده انگلیسی مقاله Study of combining ability and heterosis were conducted on 12 F1 hybrids along with seven rice genotypes (three cytoplasmic male sterile lines and four restorer varieties) to know the pattern of inheritance of some morphological traits for selecting superior genotypes. The experiment was carried out according to line x tester mating design, in Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU) agricultural experiment station, during 2007-08. Analysis of variance revealed significant differences among genotypes, crosses, lines, testers and line x tester interactions for tiller number, plant height, days to 50% flowering, panicle length, number of spikelets per panicle, spikelet fertility and grain yield traits. Variances of SCA were higher than the GCA variances for traits except for plant height which indicated predominance of non-additive gene action nature of inheritance of the traits. The highest heterosis (106.60%) was observed in cross IR68899A x Poya followed by other eight crosses for yield and most of its related traits. The proportional contribution of testers was observed to be higher than that of the interactions of line x tester that revealed the higher estimates of GCA variance that shwon an additive gene action existing among the testers used. Within CMS parents, IR62829A and among male parents, IR50 and Poya were observed to be good general combiners for most of the characters studied. The cross combinations IR62829A x Mosa-tarom, IR68899AxPoya, IR58025AxIR50 and IR58025AxPoya were observed to be good specific cross combinations for grain yield and most of its related traits due to highly significant SCA and heterotic effects.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله ناد علی باقری |


ناد علی باباییان جلودار | babaeian jelodar


آرام پاشا |



نشانی اینترنتی http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-18&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1462/article-1462-249248.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اصلاح نباتات
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات