مطالعات زبان و گویش های غرب ایران، جلد ۸، شماره ۱، صفحات ۵۱-۷۱

عنوان فارسی بررسی چندمعنایی واژگانی در صفات ساده ترکی آذربایجانی: رویکردی شناختی
چکیده فارسی مقاله مقوله چندمعنایی از مهم­ترین مبحث­هایی است که در مکاتب مختلف زبان­شناسی و سنّت مطالعه معنی مورد توجّه قرار دارد. در پژوهش حاضر مقوله چندمعنایی در صفات ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی بررسی شده است. نوشتار پیش رو توصیفی - اسنادی بوده و داده­های پیکره از مجلاّت محلّی به زبان ترکی، فرهنگ ترکی - فارسی (شاهمرسی) و فرهنگ فارسی - آذربایجانی، نوشته بهزادی انتخاب شد. گزینش معانی سرنمون براساس نتایج پرسش­نامه محقّق­ساخته، مصاحبه و نیز شمّ زبانی نگارنده بوده است. با بررسی پیکره­های دردسترس، درمجموع هفتاد صفت ساده چندمعنا شناسایی و برای هر صفت، شبکه شعاعی ترسیم‌ شد. با بررسی معانی مختلف این صفات، مشخّص شد که ازمیان سازوکارهای شناختیِ ایجاد چندمعنایی، استعاره­های مفهومی بیشترین سهم را به­خود اختصاص می­دهند و برخلاف دیدگاه سنّتی، ارتباط میان معانی صفات چندمعنی، تصادفی نیست، بلکه رابطه نظام‌مندی برقرار بوده که با مقوله­بندی شعاعی قابل توصیف است. نتایج پژوهش حاضر به‌همراه پژوهش­های مکمّل در این حوزه می‌تواند درزمینه آموزش زبان و تألیف فرهنگ­های لغت کاربردی‌تر، افزایش میزان ارتباط در بازیابی اطّلاعات و ماشین­های ترجمه دقیق­تر یاری­گر متخصّصان این حوزه­ها باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی Cognitive Study of Polysemy in Simple Adjectives of Azarbaijani Turkish
چکیده انگلیسی مقاله Polysemy is one of the most important issues considered in different schools of linguistics and meaning studies. In this descriptive-documentary study, polysemy in simple adjectives of Azerbaijani Turkish was discussed within the cognitive approach. The data was selected from local journals in Turkish, the Turkish-Persian dictionary of Shahmaresi and the Persian-Azerbaijani dictionary written by Behzadi. Prototypical meanings were based on the results of a researcher-made questionnaire, interview, and the linguistic intuition of the authors. A total of 70 polysemous simple adjectives were identified from the corpuses and a radial network was drawn for each one. Among the cognitive mechanisms of polysemy creation, it was proved that conceptual metaphors would play the greatest role in polysemy creation of all. And, contrary to the traditional view, the connection between the meanings of polysemous adjectives is not accidental, but a systematic relationship exists and can be described by radial categorization. The results, along with complementary studies, can be applied in the field of language teaching, lexicography, more efficient translation machines, increasing the relevance in information retrieval and will be helpful for all experts in the field.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله ناصر عباسی |
دانشجوی دکتری تخصّصی زبان‌شناسی همگانی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

محمدرضا اروجی |
استادیار گروه زبان‌شناسی همگانی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

بهزاد رهبر |
استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.


نشانی اینترنتی https://jlw.razi.ac.ir/article_1364_4e2e63387843217a2a672f252af08bf2.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/2134/article-2134-2415568.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات