|
|
پژوهش های فقهی، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۱۹۳-۲۱۸
|
|
|
| عنوان فارسی |
واکاوی ادلۀ فقهی در زمینۀ محرومیت بستگان مادری از ارث دیه |
|
| چکیده فارسی مقاله |
آیا دیه از نظر قواعد ارث‌بری همانند سایر اموال بوده یا نظام متفاوتی بر آن حاکم است؟ راجع به این موضوع نظریات فقها مختلف هستند و تفاوت دیدگاه‌های مزبور، قانونگذار کیفری ایران را در دوره‌های مختلف قانون‌گذاری بعد از انقلاب تحت تأثیر قرار داده است. قانونگذار برای اولین بار در تبصرۀ مادۀ 452 قانون مجازات اسلامی 1392 آرای فقهایی را پذیرفت که در ظاهر همۀ بستگان مادری را از ارث دیه (برخلاف سایر اموال) محروم می‌داند. با این‌حال تفسیر مطلق و موسع تبصرۀ مذکور با پاره‌ای از اشکال‌های فقهی و حقوقی مواجه است، زیرا از دیدگاه بعضی نظریات معتبر فقهی دیگر، محرومیت بستگان مادری، مستلزم همراهی آنها با بستگان پدری است. همچنین بر اساس آرای قوی دیگری، بستگان مادری در مواردی که دیه به‌صورت تبعی(بدل از قصاص) مورد حکم واقع می‌شود، از ارث دیه محروم نیستند که ظاهراً می‌توان این نظریه را به تبصرۀ مادۀ 551 قانون جدید مجازات اسلامی (در مورد مازاد دیۀ زن که از صندوق خسارات بدنی دولت دریافت‌شدنی است) نیز تعمیم داد. مساعی این نوشتار بررسی و نقد رویکردهای متنوع فقهی در مورد ارث دیه و روشن کردن مسیر واقعی تبصرۀ مادۀ 452 قانون مزبور با ارائۀ شیوه‌ای تحلیلی و انتقادی است. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ارث، خویشان مادری، دیه، قصاص، |
|
| عنوان انگلیسی |
Review of the Legal Bases of the Maternal Relatives' Deprivation of Blood Money Inheritance |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Is blood money like other property regarding inheritance right or a different system governs it? There are controversial views among the jurists regarding this matter and the Iranian Criminal Legislator has been affected by the different views in the different periods after the Islamic Revolution of Iran. The Iranian Legislator has accepted for the first time, under the note to the Article 452 of the Islamic Penal code (1392), the opinions of the jurists that hold that the maternal relatives as a whole are deprived of the right to inherit the blood money (despite other property). Nonetheless, the absolute and detailed interpretation of the said note faces some juridical and legal problems, Because according to other reliable legal views, the deprivation of maternal relatives requires that they accompany their paternal relatives. In addition, according to other strong views, maternal relatives are not deprived of the right to inherit the blood money in the cases when the blood money replaces retaliation. This view, apparently, can be generalized to the note to the Article 551 of the New Islamic Penal Code (regarding the excess of the blood money of the woman that can be paid by the state personal injury fund). The present text tries to review and criticize the different legal approaches to the blood money inheritance right and to make clear the real path of the note to the Article 452 of this rule through presenting a critical and analytical method. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
ارث, خویشان مادری, دیه, قصاص |
|
| نویسندگان مقاله |
قاسم اسلامی نیا |
استادیار، گروه حقوق، دانشگاه زابل، ایران
داود سیفی قره‌یتاق |
دانشجوی دکتری، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://jorr.ut.ac.ir/article_73829_11e19a8a4f62098f6ab513544c549e0d.pdf |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1414/article-1414-2414295.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|