این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مهندسی اکوسیستم بیابان، جلد ۵، شماره ۱۰، صفحات ۸۵-۹۸
عنوان فارسی ارزیابی اثر خشکسالی بر منابع آب زیرزمینی با استفاده از شاخص SPI (مطالعۀ موردی: دشت شهربابک، استان کرمان)
چکیده فارسی مقاله بررسی تغییرات منابع آب زیرزمینی در برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار منابع آب هر منطقه اهمیت فراوانی دارد و مدیریت علمی آن نیازمند دانستن رابطۀ آن با خشکسالی است. در این پژوهش متغیرهای تبخیر، دما، بارندگی از داده‌های اقلیمی و از داده‌های هیدرولوژیکی دبی و همچنین داده‌های عمق آب زیرزمینی 50 حلقه چاه مشاهده‌ای در دشت شهربابک واقع در غرب استان کرمان طی دورۀ آماری 94-1371 استفاده شد. ابتدا شاخص SPI، طولانی‌ترین دوره و تعداد سال‌های مواجهه با خشکسالی محاسبه شدند. سپس با استفاده از آزمون ناپارامتری من ـ کندال روند تغییرات شاخص SPI، تبخیر، دبی و عمق آب زیرزمینی مشخص شدند. نتایج نشان داد که در اکثر ایستگاه‌ها در طول 33 سال اخیر، روندهای عمق آب زیرزمینی، تبخیر، دبی و شاخص خشکسالی کاهشی است. سپس رابطۀ همبستگی بین عمق آب زیرزمینی، شاخص SPI، تبخیر و دما بررسی شد و نتایج نشان‌دهندۀ عدم وجود رابطۀ همبستگی معنی‌داری بین متغیرهای اقلیمی تبخیر و دما با عمق آب زیرزمینی و وجود همبستگی بین عمق آب زیرزمینی (متغیر وابسته) و شاخص SPI (متغیر مستقل) در مقیاس 48 ماهه بود که بیشترین ضرایب همبستگی و تبیین به ترتیب برابر با 0/439 و 0/51 در سطح معنی‌داری 99 درصد به‌دست آمد. معنی‌دار بودن این رابطه حاکی از تأثیر مستقیم خشکسالی بر سطح آب زیرزمینی در این دشت است. تغییرات عمق آب زیرزمینی در ارتباط با شدت و طول دورۀ خشکسالی و همچنین روند منفی نشان می‌دهد که هر شش ایستگاه مورد بررسی با خشکسالی مواجه‌اند. از بین معیارهای مورد توجه در این شاخص، معیار طول دورۀ خشکسالی، معیار مناسبی جهت نشان دادن وضعیت خشکسالی در منطقه تشخیص داده شد و مشخص گردید که علاوه بر برداشت بیش از حد مجاز از آبخوان، خشکسالی طولانی‌مدت اثر مخرب‌تری نسبت به دوره‌های کوتاه‌تر خشکسالی در افت سطح آب زیرزمینی دارند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آب زیرزمینی، خشکسالی، شاخص SPI، من ـ کندال، دشت شهربابک.
عنوان انگلیسی Assessment of Drought Impact on Groundwater Resources Using SPI Index (Case study: Shahr-e-Babak Plain, Kerman Province)
چکیده انگلیسی مقاله Investigation of changes in groundwater resources is of great importance in planning and sustainable management of water resources. Knowledge on the relationship between groundwater and drought is prerequisite for water resources management. In this study, climatic variables including evaporation, temperature, precipitation as well as hydrological variables i.e. discharge and groundwater depth from 50 piezometric wells were used for the period of 1992-2015 in the Shar-e-Babak plain, west of Kerman province. The SPI index, the longest period of drought and the number of years faced drought were calculated at first step. Then, trend of SPI index variation, evaporation, discharge and groundwater depth were determined using Mann-Kendall non-parametric trend test. Correlation coefficient was also investigated between groundwater depth, SPI index, evaporation and temperature. Results showed that trends of groundwater depth, evaporation, discharge and drought index were decreasing in most stations during the past 33 years. Evaporation and temperature were not significantly correlated with groundwater depth, but there was a positive correlation between groundwater depth (dependent variable) and SPI index (independent variable) on the scale of 48 months. The highest correlation and regression coefficients were 0.439 and 0.51, respectively, at 99% significance level indicating direct effect of drought on groundwater level in Shahr-e-Babak plain. Changes in groundwater depth in association with drought severity and duration as well as decreasing trend indicate that all six stations were facing drought. Among the criteria in SPI index, drought duration was recognized as an appropriate criterion for indicating drought conditions in the study area. It was found that in addition to excessive use of groundwater, prolonged drought periods has more destructive effect than shorter periods on drop of groundwater level.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله افشین جهانشاهی | afshin jahanshahi
kerman, abouzar street, alley 36, no home 43. postal code 7617893593
کرمان-خ ابوذر شمالی کوچه 36 پلاک 43، کدپستی 7617893593

علیرضا مقدم نیا | alireza moghaddam nia
karaj, university of tehran, faculty of natural resources
کرج، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

محمد نهتانی | mohammad nohtani
zabol, jahad square, university of zabol, faculty of natural resources
زابل، میدان جهاد، دانشگاه زابل، دانشکده منابع طبیعی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه زابل (Zabol university)

نشانی اینترنتی http://deej.kashanu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-148-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1223/article-1223-222500.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات