|
|
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، جلد ۱۱، شماره ۳۱، صفحات ۰-۰
|
|
|
| عنوان فارسی |
ارزیابی تحمل به تنش کم‌آبیاری ژنوتیپهای مختلف کلزا در استان آذربایجان شرقی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
خشکی یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی در سراسر جهان است که رشد، نمو و عملکرد نهایی گیاهان زراعی را تحت تأثیر قرار میدهد. با توجه به اینکه گیاه کلزا نقش اصلی در تامین روغن دارد، از این رو شناخت ارقام متحمل به تنش یک ضرورت در آن است. به منظور ارزیابی تحمل ژنوتیپهای مختلف کلزا در شرایط تنش کمآبی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی در سه سطح: بدون تنش، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله خورجیندهی به عنوان عامل اصلی و 14 ژنوتیپ مختلف کلزای پاییزه به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنوع مطلوبی در بین ژنوتیپها بر اساس صفات مختلف مورد مطالعه در سطوح مختلف تنش کمبود آب وجود دارد. تنش کمبود آب موجب کاهش همه صفات مورد بررسی به جز صفت شاخص برداشت شد. تجزیه خوشهای ژنوتیپهای مختلف کلزا بر اساس روش UPGMA در سطوح مختلف بدون تنش، تنش از مرحله گلدهی و تنش از مرحله خورجیندهی، ژنوتیپها را به ترتیب در 3، 4 و 4 گروه مجزا تفکیک نمود. در تجزیه به مولفههای اصلی تعداد دو عامل در همه سطوح تنش مورد بررسی بدست آمد که دارای مقدار ویژه بالاتر از یک بودند. صفات طول خورجین، مساحت خورجین، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، میزان رشد مطلق بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت در همه سطوح تنش بالاترین میزان بار عامل در جهت مثبت را به خود اختصاص دادند. در شرایط تنش از مرحله گلدهی عملکرد دانه با همه صفات به جز صفات ارتفاع گیاه و تعداد خورجین واقعی به پتانسیل همبستگی مثبت و معنیدار در سطح 1 درصد داشت. نتایج آزمایشات حاکی از آن است که در شرایط بدون تنش، ژنوتیپهای L155 (3947 کیلوگرم در هکتار)، L14(3952 کیلوگرم در هکتار)، HL2012 (4159 کیلوگرم در هکتار) و WPN6 (3929 کیلوگرم در هکتار) عملکردهای قابل قبولی داشتند ولی در شرایط کمبود آب در مرحله گلدهی ژنوتیپهای WPN6 (2156 کیلوگرم در هکتار)، L155 (2158 کیلوگرم در هکتار)، SW102(1983 کیلوگرم در هکتار)، L14(2174 کیلوگرم در هکتار) و HL3721 (2136 کیلوگرم در هکتار) و در شرایط تنش از مرحله خورجیندهی ژنوتیپ HL2012 (3259 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با سایر ژنوتیپها با کسب عملکرد دانه به مراتب بالاتر از پایداری عملکرد نسبتاَ بیشتری برخوردار بودند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
|
|
| عنوان انگلیسی |
Evaluation of the tolerance of different genotypes of rapeseed under water deficit stress in East Azarbaijan province |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Drought is one of the most important abiotic stresses worldwide that affects growth, development and final yield of crops. In order to evaluate the different genotypes of rapeseed under water stress conditions, an experiment carried out as a split-plot design based on randomized complete block design (RCBD) with three replications. Three irrigation levels were applied in main plot included: non water stress, water stress from flowering stage and water stress from pod formation stages to growth of the seed and 14 different genotypes was in the sub factor. The results showed that there was a significantly variation among the genotypes based on the different traits studied at different levels of water stress. Water deficit stress reduced all studied traits except the harvest index. The cluster analysis of different genotypes of rapeseed based on UPGMA method at different levels non-stress, water stress from flowering stage and pod formation stage, distinguished genotypes in 3, 4 and 4 groups, respectively. In principal component analysis two factors was found at all levels of water stress, which had an eigenvalue higher than one. Pod length, pod area, number of pods per plant, number of seeds per pod, absolute growth rate, grain yield and harvest index at all stress levels were the highest factor load in the positive direction ( |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
امیر رضا صادقی بختوری | Amirreza Sadeghbakhtvari
بهمن قهرمانی بکتاش | Bahman Ghahrmani-baktash
بهمن بهمن پاسبان اسلام | Bahman Pasban-eslam
وحید سرابی | Vahid Sarabi
سعید حضرتی | Saeid Hazrati
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-838-1&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
اصلاح برای تنش های زنده و غیرزنده محیطی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|