این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فلسفه و کلام اسلامی، جلد ۴۸، شماره ۱، صفحات ۸۳-۹۸

عنوان فارسی قضا در فلسفۀ صدرا: نقدی بر تلقی علامه طباطبایی
چکیده فارسی مقاله ملاصدرا در عبارتی از اسفار می‌گوید که قضا صورت‌هایی علمی است که (1) لازم ذات واجب‌الوجود، (2) نامجعول، (3) بیرون از عالَم، (4) عاری از امکان واقعی، (5) قدیم بالذات، و (6) باقی به بقای خداوندند. علامه طباطبایی در نهایهالحکمه بر آن است که «لازم» در (1) نمی‌تواند به معنای «بیرون از ذات» باشد وگرنه (1) با (2) تا (6) در تناقض خواهد افتاد. افزون بر این، اگر آن صورت‌های علمیْ بیرون از ذات خدا باشند، آن‌گاه اگر معلومِ حضوری او باشند نظریۀ مُثُل، و اگر معلومِ حصولی او باشند نظریۀ صور مرتسمه صادق خواهد بود؛ درحالی‌که ملاصدرا هر دو را کاذب می‌داند. پس این صورت‌های علمی عین ذات واجب‌الوجودند و قضا نزد صدرا همان علم ذاتی خدا به تفاصیل خلقت است. به رای ما، اما، هم این مدعا ناروا است و هم آن دلایل نارسا. زیرا در فلسفۀ صدرا صورت‌های علمیِ یادشده با عقول مجرّد این‌همانی دارند و عقول مجرّد به هر شش صفت یادشده موصوف‌اند بی‌آن‌که تناقضی پدید آید. هم‌چنین ملاصدرا، برخلاف ادعای عجیب علامه، وجود مُثُل را به عنوان محل قضای الهی می‌پذیرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سرنوشت، صدرا، طباطبایی، عالَم، قضا، مُثُل،

عنوان انگلیسی Mulla Sadra on God’s Pre-Knowledge: A Critique of Allameh Tabatabayi’s Understanding of Mulla Sadra
چکیده انگلیسی مقاله According to Mulla Sadra in his famous work, al-Asfar , God's pre-knowledge is a set of epistemic forms which are (1) inseparable from His essence, (2) uncreated, (3) beyond the universe, (4) devoid of real possibility, (5) eternal per se, and (6) extant by His extance. Tabatabayi in Nihayat al-Hilmah believes that the term, "inseparable", in (1) does not mean "out of essence"; otherwise, (1) would contradict (2)-(6). Furthermore, if the epistemic forms were out of God's essence, then if they were known by presence, the theory of Ideas would be true, and if they were known by acquisition, the theory of "depicted Forms" would be true, while both of them are rejected by Mulla Sadra. Tabatabayi, therefore, says that these epistemic forms are identical with God's essence, and that pre-knowledge in Mulla Sadra's view is the same as God's essential knowledge of the details of creature. In my opinion, but, this claim and its arguments, both, are incorrect, because the mentioned epistemic forms, in Mulla Sadra's philosophy, are identical with abstract intellects which have all six properties without any contradiction. Again, Mulla Sadra, in contrary to Tabatabayi's strange claim, believes in the existence of Ideas as thesauruses of divine pre-knowledge.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله مهدی عظیمی |
استادیار دانشگاه تهران دانشکدۀ الهیات، گروه فلسفه و کلام اسلامی ؛
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)


نشانی اینترنتی http://jitp.ut.ac.ir/article_54701_c057278ee1dd18e9524d45a853ed5873.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1020/article-1020-204493.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات