|
|
تاریخ علم، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۲۳۱-۲۴۶
|
|
|
| عنوان فارسی |
مسألۀ کیفیات ثانویه در فلسفۀ ابن سینا |
|
| چکیده فارسی مقاله |
کیفیات ثانویۀ اشیاء و تمایزشان با کیفیات به‌اصطلاح اولیه از مباحث مهم و برجستۀ در صدر تاریخ فلسفه و علم‌شناسی جدید بوده است . صورت‌بندی‌های اولیه و جدی و تأثیرگذار این کیفیات با نام گالیله و لاک پیوند خورده است.اما توجه به ویژگی خاص این نوع کیفیات اشیاء در تاریخ فکر و فلسفه بی‌سابقه نبوده است و ریشه‌های آن را در مباحث فیلسوفان یونانی و متفکران قرون وسطی نیز می‌توان دید.ابن سینا از جمله فیلسوفانی است که در ذیل بحث از کیفیات محسوسۀ اشیاء در طبیعیات و علم النفس به این موضوع وارد شده است.ابن سینا نیز بر دشواری اثبات وجود عینی این کیفیات در اشیاء صحه می‌گذارد و گزارشی از سابقۀ این بحث در میان متفکران یونانی به‌دست می‌دهد. سپس به تفصیل و جداگانه به کیفیات محسوسۀ مربوط به هر کدام از حواس پنج گانه می‌پردازد و در بارۀ نحوۀ وجود این کیفیات در خارج بحث می‌کند. داوری ابن سینا در بارۀ وجود عینی این کیفیات یکسان نیست و احکام متفاوتی در بارۀ کیفیات ادراکی مربوط به سامعه و باصره و لامسه و ذائقه و شامه دارد. در این مقاله به مسألۀ کیفیات ثانویه در فلسفۀ ابن سینا و رأی او در باب وجود عینی یا ذهنی این کیفیات بر حسب قوای گوناگون حسی پرداخته می‌شود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ابن سینا، رنگ، فلسفۀ طبیعی، کیفیات محسوسه، کیفیات ثانویه، |
|
| عنوان انگلیسی |
The Problem of Secondary Qualities in Ibn Sina’s Philosophy |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
The secondary qualities and their distinction with primary qualities were an important issue in early modern philosophy and science history, but discussions on them was not unprecedented.in ancient philosophy, some philosophers also denied their external existence. In Islamic philosophy, Ibn Sīnā in his natural philosophy addressed these qualities under the title of sensory qualities. Ibn Sīnā s judgment about their external existence is not the same. In this article, I describe his position about the existence of sensory qualities |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
امیر مازیار |
دانشگاه هنر
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://jihs.ut.ac.ir/article_73383_5c3b58ad975422b0052fb816d0c49379.pdf |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/674/article-674-2021906.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|