|
|
علوم زراعی ایران، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۱۷۸-۱۹۳
|
|
|
| عنوان فارسی |
ارزیابی ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی خصوصیات چسبندگی نشاسته در لاین‌های والدینی برنج هیبرید |
|
| چکیده فارسی مقاله |
نشاسته یکی از اجزای اصلی و تعیین کننده کیفیت پخت در ارقام مختلف برنج محسوب می‌شود.کیفیت پخت و خوراک برنج معمولا" به وسیله سه خصوصیت مهم و اصلی فیزیکی و شیمیایی نشاسته شامل میزان آمیلوز، قوام ژل و دمای ژلاتینی‌شدن ارزیابی می‌شود. یکی از خصوصیات مهم نشاسته، معیارهای چسبندگی است که در ارزیابی دقیق کیفیت پخت و خوراک ارقام برنج موثر هستند. در این پژوهش، ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی شاخص‌های چسبندگی نشاسته، در لاین‌های والدینی برنج هیبرید مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای این منظور، پنج لاین برگرداننده باروری به نام‌های IR53R، SepidroodR، IR62030R، SA13R و SA14R به عنوان لاین و چهار لاین نرعقیم شامل IR58025A ، SA15A ، IR79124A و IR78378A به عنوان تستر، با آرایش لاین× تستر در سال 1384 تلاقی داده شدند. درسال 1385 بیست نتاجF1 حاصل به همراه نه والد (جمعاً 29 تیمار) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار درمزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت مورد ارزیابی قرار گرفتند. خصوصیات چسبندگی شامل حداکثرچسبندگی، حداقل چسبندگی، فروریختگی، چسبندگی نهائی، پس‌روی چسبندگی، دمای چسبندگی و مدت زمان لازم تا رسیدن به حداکثر چسبندگی با استفاده از دستگاهRapid Visco Analyser (RVA) اندازه‌گیری شدند. ارزیابی ترکیب‌پذیری عمومی والدین و خصوصی هیبریدها و همچنین اجزای ژنتیکی واریانس و وراثت‌پذیری صفات بر اساس روش کمپتورن صورت گرفت. برای مقایسه لاین‌ها و هیبریدها از نظر خصوصیات کیفی مطالعه شده، میانگین آنها محاسبه و با دامنه اطمینان 95 درصد خصوصیات چسبندگی ارقام بومی مقایسه شدند. نتایج حاصل از تجزیه لاین× تستر نشان داد که ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی اکثر لاین‌ها و تسترها برای کلیه خصوصیات چسبندگی معنی‌دار بود. سهم واریانس افزایشی برای کلیه خصوصیات چسبندگی بیشتر از اثر غالبیت بود. تنها برای صفت دمای چسبندگی، میزان واریانس محیطی بیشتر از سایر اجزای واریانس ژنتیکی بود. کلیه والدین (لاین‌ها و تسترها) از نظر خصوصیات چسبندگی در دامنه طمینان بدست آمده قرار نداشته و از لحاظ کیفیت پخت و خوراک مناسب نبودند، اما در بین‌تلاقی‌ها، ترکیب‌های SA15A×IR53R،IR79124A×SepidroodR ، SA15A×SA14R، IR79124A× IR53R و IR58025A× SA14R از نظر کلیه خصوصیات چسبندگی در دامنه اطمینان مناسب و مطلوب قرار داشتند و دارای کیفیت پخت مشابه ارقام محلی بودند. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می‌رسد که از هیبریدهای فوق می‌توان برای تولید ارقام با کیفیت پخت و خوراک مناسب استفاده نمود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
|
|
| عنوان انگلیسی |
Assessment of general and specific combining abilities of the starch paste viscosity properties in parental lines of hybrid rice |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Starch comprises about 90% of milled rice, therefor the eating and cooking quality of rice is mainly affected by the starch properties. The eating and cooking quality of rice has usually been evaluated by three major physical and chemical properties of the starch including amylose content, gel consistency and gelatinization temperature. In addition, other important properties of starch, such as paste viscosity have been established to evaluate more precisely the cooking quality of rice. To determine the general and specific combining ability of starch paste viscosity properties in the parental lines, five restorers and four cytoplasmic male strile (CMS) lines were selected as lines and testers, respectively. These CMS and restoring lines were a random sample of parents from a reference population of rice breeding materials in Iran. Nine parents were crossed in a Line × Tester crossing system in 2005. Twenty F1 hybrids and their parents were evaluated in a randomized complete block design with two replications for evaluating paste viscosity characteristics. The paste viscosity properties were determined by the Rapid Visco Analyzer. General combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) were determined by Kemptrhone method. In this study, mean of the parents and hybrids were also compared with the local rice varieties for paste viscosity properties based on 95% confidence interval. The results revealed that effects of GCA and SCA were significant for all of the paste viscosity properties. The additive effect was greater than dominance and environmental effects for all of the paste viscosity properties, except pasting temperature. For this parameter, environmental effect was high. All of the parents were out of the confidence interval of the pasting properties. Therefore, they were not suitable for cooking and eating quality. However, among the crosses, five hybrids SA15A×IR53R, IR79124A×SepidroodR, SA15A×SA14R, IR79124A×IR53R and IR58025A×SA14R were in the confidence interval of the pasting characteristics based on the paste viscosity properties, and had good cooking and eating quality similar to local rice varieties. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
مهرزاد اله قلی پور |
موسسه تحقیقات برنج کشور
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور
بابک ربیعی |
دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)
میترا یکتا |
موسسه تحقیقات برنج کشور
سازمان اصلی تایید شده: موسسه تحقیقات برنج کشور
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-130&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/959/article-959-195487.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
تخصصی |
| نوع مقاله منتشر شده |
علمی - پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|