|
|
علوم زراعی ایران، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۱۵۷-۱۷۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
شناسایی ژنوتیپ‌های بومی متحمل به خشکی در منابع ژنتیکی گندم انتخابی از بانک ژن گیاهی ملی ایران |
|
| چکیده فارسی مقاله |
ترجیح دادن مواد اصلاحی پیشرفته از سوی به‌نژادگران در جهت تسریع در تولید ارقام جدید اصلاحی باعث برانگیخته شدن نگرانی جهانی از محدود شدن پایه ژنتیکی ارقام گیاهی گردیده است و این موضوع در تقابل با تنوع ژنتیکی گسترده‌ای است که در بانک‌های ژن موجود می‌باشد، بنابراین شناسایی ژنوتیپ‌های بومی واجد خصوصیات مفید از ارزش زیادی برخوردار است. در این آزمایش 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه سه رقم کویر، ماهوتی و روشن، به عنوان شاهد، در سال زراعی 87-1386 در قالب چهار آزمایش جداگانه در شرایط آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله ساقه‌دهی (E1)، سنبله‌دهی (E2) و پرشدن دانه (E3) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش مربوط به ژنوتیپ‌های 3، 2 و 15، در شرایط E1 مربوط به ژنوتیپ‌های 13، 11 و ماهوتی، در شرایط E2 مربوط به ژنوتیپ‌های 15، 11 و 1 و در شرایط E3 مربوط به ژنوتیپ‌های 2، 1 و 5 بود. ژنوتیپ‌های 3 و 15 بطور مشترک در هر سه شرایط تنش در گروه A از تقسیم‌بندی فرناندز قرار گرفتند و از لحاظ شاخص‌های تحمل تنش وضعیت مناسب‌تری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها داشتند. ژنوتیپ‌های 4 و 11 به ترتیب دارای کمترین کاهش عملکرد ناشی از تنش از مرحله پرشدن دانه نسبت به شرایط مطلوب (بدون تنش خشکی) و نسبت به تنش از مرحله سنبله‌دهی بودند. شاخص‌های MP ، GMP و STI به عنوان مناسب‌ترین شاخص‌های تحمل به تنش در سه شرایط E1، E2 و E3 شناسایی شدند. در تجزیه خوشه‌ای براساس شاخص‌های تحمل به تنش، ژنوتیپ‌های مورد ارزیابی در شرایط E1 به پنج گروه، در شرایط E2 به سه گروه و در شرایط E3 به چهار گروه تفکیک شدند. نتایج اکثر تجزیه‌ها بر لزوم شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل اختصاصی متناسب با مرحله رشدی وقوع تنش خشکی در منطقه کشت مربوطه تأکید داشت. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
تحمل به خشکی، شاخص تحمل، شاخص حساسیت و گندم. |
|
| عنوان انگلیسی |
Identification of drought tolerant genotypes in selected wheat genetic resources in the National Plant Gene-Bank of Iran |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Exploiting advanced breeding materials to accelerate the development of new cultivars by breeders has created global concern about the narrow genetic basis of modern wheat cultivars. This is in contrary with the extensive genetic diversity stored in plant gene banks. Therefore, identifying landraces with useful characteristics would be of great value. Seventeen accessions of wheat collection of the National Plant Gene-Bank of Iran together with three check varieties, Kavir, Mahooti and Roshan, were evaluated in four different conditions normal irrigation and irrigation ceased at different growth stages of stem elongation (E1), heading (E2) and grain filling (E3) in 2007-2008 grown season. The highest grain yield belonged to genotypes 3, 2 and 15 in non-stress condition, 13, 11 and Mahooti in E1, 15, 11 and 1 in E2 and 2, 1 and 5 in E3. Genotypes 3 and 15 located at A region of Fernandez diagram in all three stress conditions and were superior to other genotypes, based on stress tolerance indices. Genotypes 4 and 11 had the lowest yield loss due to stress at grain filling as compared to non-stress condition and stress at heading, respectively. MP, GMP and STI were identified as the most favorable indices for all three stress conditionsE1, E2 and E3. Cluster analysis grouped the genotypes in 5, 3 and 4 groups at E1, E2 and E3 conditions, respectively. Results indicated that tolerant genotypes should be identified according to the growth stage at which the drought occurred. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
یوسف ارشد |
بخش تحقیقات ژنتیک بانک ژن گیاهی ملی ایران
مهدی زهراوی |
بخش تحقیقات ژنتیک بانک ژن گیاهی ملی ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-129&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/959/article-959-195486.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
تخصصی |
| نوع مقاله منتشر شده |
علمی - پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|