|
|
علوم زراعی ایران، جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۱۸۳-۲۰۱
|
|
|
| عنوان فارسی |
روابط عملکرد دانه با صفات گیاهی مرتبط با عملکرد در ژنوتیپ‌های سورگوم دانه‌ای در شرایط تنش خشکی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
در این آزمایش روابط عملکرد و خصوصیات مرتبط با عملکرد در 13 ژنوتیپ سورگوم دانه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در سه محیط آزمایشی مجزا ( شرایط بدون تنش، تنش خشکی در دو مرحله رویشی و زایشی) مورد ارزیابی قرار گرفت. در محیط بدون تنش آبیاری با استفاده از لولههای هیدروفیکس و نصب دریچه خروجی برای هر ردیف صورت گرفته و در دو محیط واجد تنش، اعمال تنش در مرحله رویشی (از مرحله چهار برگی تا آغاز آبستنی و در مرحله زایشی (از آغاز گلدهی تا مرحله خمیری سخت)، آبیاری فقط در خارج از مراحل تنش به روال معمول انجام شد.تجزیه واریانس داده‌ها اختلاف معنی‌داری را بین ژنوتیپ‌ها برای خصوصیات مورفولوژیک مرتبط با عملکرد در هر سه شرایط محیطی نشان داد. همبستگی ساده بین صفات مورد بررسی در شرایط بدون تنش نشان داد که عملکرد دانه با صفات شاخص برداشت و تعداد دانه در خوشه، در شرایط تنش در مرحله رویشی با صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در خوشه، ارتفاع برگ پرچم از زمین و ارتفاع بوته و در شرایط تنش در مرحله زایشی با صفات شاخص برداشت و روز تا گلدهی همبستگی مثبت و معنی داری داشت. نتایج تجزیه رگرسیون چندگانه خطی به روش گام به گام مشخص نمود که در شرایط بدون تنش صفات تعداد دانه در خوشه، مساحت برگ پرچم، وزن هزار دانه، وزن خشک ساقه، ارتفاع بوته، وزن خشک برگ و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، در شرایط تنش در مرحله رویشی صفات تعداد دانه در خوشه و ارتفاع برگ پرچم از زمین و در شرایط تنش در مرحله زایشی مساحت برگ پرچم و طول خوشه اجزاء و صفات مستقل موثر و معنی دار در عملکرد دانه به عنوان صفت وابسته مدل بودند. صفات مورد آزمایش در شرایط بدون تنش، تنش در مرحله رویشی و تنش در مرحله زایشی به ترتیب با ضرایب همبستگی 86/0=r، 75/0= r و 56/0= r تغییرات عملکرد را توجیه کردند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که وزن بذور در خوشه، تعداد دانه در خوشه و وزن خشک ساقه به ترتیب در شرایط بدون تنش، تنش در مرحله رویشی و تنش در مرحله زایشی بیشترین اثر مستقیم را در ایجاد تغییرات عملکرد دانه داشتند و بیشترین اثر غیر مستقیم مثبت و منفی آنها به ترتیب از طریق تعداد دانه در خوشه، وزن بذور در خوشه، قطر ساقه، مساحت برگ پرچم و ارتفاع بوته بر عملکرد دانه اعمال نمودند. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
تجزیه علیت، رگرسیون چند متغیره، مرحله رویشی و مرحله زایشی. |
|
| عنوان انگلیسی |
Relationship between grain yield and plant characteristics in grain sorghum genotypes under drought stress conditions |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
This experiment was conducted with 13 grain sorghum genotypes in three different moisture conditions including: non-stress and two water deficit conditions (in vegetative and reproductive stages) using randomized complete block design with three replications. In the non-stress experiment, irrigation applied according to the plant requirement, and for two experiments: (1) drought stress imposed in vegetative stage (since four leaves up to flowering stage) and (2) drought stress imposed in reproductive stage (since flowering up to maturity). Analysis of variance showed significant differences among genotypes in all traits in three conditions. Positive and significant correlations of grain yield with harvest index and grain.panicle-1 were obtained in non-stress conditions. There were positive and significant correlation of grain yield with flag leaf height, plant height, harvest index and biological yield in drought stress in the vegetative stage as well as with harvest index and days to flowering in drought stress in the reproductive stage. Results of multiple linear regression analysis (MLRA) revealed that in non-stress conditions grain.panicle-1, flag leaf area, 1000 kernel weight, stem dry weight, plant height, leaf dry weight and days to maturity, in drought stress in vegetative stage conditions, grain.panicle-1 and flag leaf height, and in drought stress in reproductive stage conditions, flag leaf area and panicle height were determined as independent variables that explained variations in grain yield as dependent variable in the models. Plant characteristics in non-stress conditions, vegetative and reproductive drought stress conditions explained grain yield variation with r= 0.86, r= 0.75 and r= 0.56 coefficient of determination, respectively. Also path analysis for grain yield indicted that grain weight.panicle-1, grain.panicle-1 and stem dry weight had the highest direct effect in non-stress conditions, vegetative and reproductive drought stress conditions, respectively. These characteristics had the highest indirect effect through grain.panicle-1, grain weight.panicle-1, stem diameter, flag leaf area and plant height on increasing yield. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
سیده مطهره سروری | seyedeh motahareh
دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)
سید علی رضا بهشتی | seyed alireza
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی.
سازمان اصلی تایید شده: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-74&slc_lang=fa&sid=fa |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/959/article-959-195430.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
تخصصی |
| نوع مقاله منتشر شده |
علمی - پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|