|
|
پیکره (پژوهش در هنرهای تجسمی)، جلد ۶، شماره ۱۱، صفحات ۷-۱۶
|
|
|
| عنوان فارسی |
معرفی، دسته بندی و شیوه شناسی کتیبه های صحیفی جوهری |
|
| چکیده فارسی مقاله |
صحیفی جوهری یکی از چیره‌دست‌ترین خوش‌نویسان ثلث دوره صفوی است که دستی هم در شعر داشته؛ با این حال، چنان که باید شرح احوال و آثارش در تاریخ خوشنویسی ایران مورد توجه قرار نگرفته است. صحیفی از بزرگ‌زادگان طایفه ذوالقدر شیراز بوده که در اصفهان رشد کرده و همانجا نیز وفات کرد. این پژوهش در نظر دارد ضمن معرفی آثار موجود و قابل دسترس این خوش‌نویس، به دسته‌بندی آن‌ها از چند منظر مختلف بپردازد و شیوه نگارش آن را نیز بررسی کند. از این رو، پرسش‌های این پژوهش بدین قرار است: بازه فعالیت صحیفی چه زمانی بوده و ویژگی‌های شیوه کتیبه‌نگاری وی چیست؟ پژوهش پیش‌رو به صورت کتابخانه‌ای و میدانی انجام شده و تمامی نمونه‌های در دسترس تحلیل شده‌اند. تعداد جامعه آماری، 9 کتیبه در شهر اصفهان است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که یکی از این کتیبه‌ها به قلم نستعلیق و بقیه به قلم ثلث نگارش یافته‌است. زمان فعالیت هنری صحیفی بر پایه آثار موجود در مسجد جامع، بقعه شهشهان، بقعه شاهزید، مسجد جورجیر، مسجد جارچی و مسجد سرخی اصفهان، دو دهه پایانی قرن 10 و دو دهه آغازین قرن11 ه.ق است. مطالعه فرمی آثار صحیفی بیانگر آن است که کتیبه‌نگاری صحیفی، همانند بسیاری از کتیبه‌های صفوی، از روشنی و خوانایی نسبی برخوردار است و خوش‌نویس در آثارش درگیر پیچیدگی و تکلف نبوده است. سادگی در تزئینات پس‌زمینه خطوط، از دیگر مشخصات آثار وی به شمار می‌رود که با نمونه‌های هم دوره، همخوانی ندارد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
صحیفی جوهری، ثلث، کتیبه نگاری، خوشنویسی، صفوی، |
|
| عنوان انگلیسی |
Introducing, Grouping and Examining Styles in Sahifi Jowhari’s Calligraphic Works |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Sahifi Jowhari is one of the most accomplished calligraphers in Sulus living in Safavid era. He wrote poetry as well. Nonetheless, his biography and works in the history of Iranian calligraphy have been only scantily studied. Sahifi was one of the influential men of Zolghadr clan of Shiraz who was brought up and died in Isfahan. The present research aimed to both introduce Sahifi's available works and group them in different classes from different aspects. The important questions of his research included: In what time span could Sahifi produce his main works? What are the salient features of his inscriptions? This research was followed library research and field studies. All available cases were then examined. Statistical cases included nine inscriptions in Isfahan. The results indicated that one of the inscriptions is in nastaliq and the others are in sulus. Based on the evidence available in Masjid-e-Jami (Gathering mosques), Shahshahan Tomb, Shahzeid Tomb, Jorjir Mosque, Jarchi Mosque and Sorkhi Mosque, all in Isfahan, he created his main works during the last two decades of the 10th Hijri century and during the early two decades of the 11th Hijri century. In addition, the formalistic study of Sahifi's works imply that his inscriptions, like many other inscriptions of Safavid era, are fairly readily legible; no elaborate calligraphic style has been applied. At the same time, unlike other Safavid inscriptions, the background decorative elements of Sahifi's calligraphic works have a simple pattern. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Sahifi Jowhari, sulus, inscription, Safavid, calligraphy |
|
| نویسندگان مقاله |
فرهاد خسروی بیژائم |
استادیار دانشگاه هنر اصفهان- ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://paykareh.scu.ac.ir/article_14500_5a1a09f6c0a253d644b611c00f0a1b73.pdf |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/2203/article-2203-1807382.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|