|
تاریخ علم، جلد ۹، شماره ۲، صفحات ۵-۳۰
|
|
|
عنوان فارسی |
نگاهی به ترجمۀ فارسی قطبالدین شیرازی از اصول اقلیدس |
|
چکیده فارسی مقاله |
کتاب اصول اقلیدس، که گاهی آن را به نام مؤلفش «کتاب اقلیدس» نیز مینامند و در تألیفات ریاضی دورۀ اسلامی آن را به علت شهرت فراوانش کتاب اصول نیز خواندهاند، از منابع مهم ریاضیات دورۀ اسلامی بوده است. در این مقاله، پس از بررسی تاریخ ترجمۀ این اثر به زبان عربی و تحریر خواجه نصیرالدین طوسی از آن، برخی از ویژگیهای این تحریر، از راه مقایسۀ آن با ترجمۀ اسحاق بن حنین، خواهد آمد. سپس با مقایسۀ بخشهایی از فن اول از جملۀ چهارم دره التاج قطبالدین شیرازی با ترجمۀ عربی اسحاق بن حنین و تحریر خواجه نصیرالدین طوسی، نشان داده میشود که اثر قطبالدین در واقع ترجمۀ فارسی تحریر اصول طوسی است، هرچند برخی تفاوتها میان این دو اثر وجود دارد. در بخش پایانی مقاله یکی از این تفاوتها بررسی میشود و آن شکلی واحد است که قطبالدین از تلفیق شکلهای چهل و هشت قضیۀ مقالۀ اول اصول اقلیدس، ترسیم کرده است. |
|
کلیدواژههای فارسی مقاله |
|
|
عنوان انگلیسی |
A Review of Quṭb al-Dīn Shīrāzī’s Persian Translation of Eclid’s Elements |
|
چکیده انگلیسی مقاله |
The Elements of Euclid, sometimes knows as the "The Book of Euclid", and in the mathematical texts of the Islamic period often referred to as "The Book of the Elements", is one of the main sources of Islamic mathematics. This paper addresses the history of the translation of this book and its recension by Naṣīr al-Dīn Ṭūsī. Then, through a comparison of the first chapter of the fourth part of Quṭb al-Dīn Shīrāzī's Durrat al-Tāj with the Arabic translation of Isḥāq ibn Ḥunayn and the recension of Ṭūsī, it is shown that the text of Shīrāzī is in fact a Persian translation of Ṭūsī's Recension of the Elements, despite the existence of some differences between the two texts. One of these differences, which is analyzed in the last part of this paper, is a single figure produced by Shīrāzī and containing all the 48 propositions of the first book of the Elements. |
|
کلیدواژههای انگلیسی مقاله |
|
|
نویسندگان مقاله |
فاطمه دوست قرین | دانش آموختۀ دورۀ دکتری تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات (Islamic azad university science and research branch)
|
|
نشانی اینترنتی |
http://jihs.ut.ac.ir/article_31985_ef58dfeeae3d9709fde6b3d7ae3594ca.pdf |
فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
کد مقاله (doi) |
|
زبان مقاله منتشر شده |
fa |
موضوعات مقاله منتشر شده |
|
نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|