|
|
تاریخ علم، جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۶۵-۹۱
|
|
|
| عنوان فارسی |
بازخوانی میراث ابوالوفا بوزجانی در صناعات معماری |
|
| چکیده فارسی مقاله |
ابوالوفا بوزجانی از ریاضی‌دانان تراز اول دورۀ اسلامی است که کتاب او در بارۀ اعمال هندسی زمینه‌ساز مباحث و تحقیقات بسیاری در حوزه‌های تاریخ علم، معماری و صناعات وابسته بوده است. با وجود این، تاکنون سهم واقعی او در صناعات معماری در سایۀ جایگاه علمی او پنهان و ناشناخته مانده است. هدف این مقاله روشن ساختن میراث ابوالوفا در ریاضیاتِ معماری میان اصحاب و دست‌اندرکاران معماری با تکیه بر روش تحلیل (شباهت‌های ساختاری) تاریخی است. برای این پس از نیم‌نگاهی به زمینه‌های تکوین آثار حساب و هندسۀ عملی او در سدۀ 4ق/10م، روش‌های هندسی ابوالوفا و میزان عملی بودن آنها را با روش‌های معماران و صنعتگران در کنار یکدیگر بررسی تطبیقی کرده‌ایم. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهند که هرچند ابوالوفا در کتاب اعمال هندسی مبانی هندسۀ عملی - به‌ویژه در هندسۀ مسطحه - را گردآوری، تدقیق کرده و راه‌حل‌های مختلفی را برای مسائل عرضه کرده است، اما روش‌های او نقش چندانی در طراحی هندسی اصحاب معماری نداشته است. زیرا اصحاب صناعات بخش قابل توجهی از مسائل این کتاب را به دلیل وجود روش‌های ساده‌تر و عملی‌تر به کار نبرده‌اند. چنین می‌نماید که میراث اصلی ابوالوفا در معماری، علم حساب ابنیه است، که او مقدمات حساب عملی را برای دبیران، محاسبان و ناظران مالیۀ ساختمانی تدوین نمود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ابوالوفا بوزجانی، اعمال هندسی، حساب، صنعتگران، معماری، |
|
| عنوان انگلیسی |
Re-appraisal of the Legacy of Abū al-Wafā Būzjānī in Art and Architecture |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Abū al-Wafā Būzjānī is one of the top mathematicians in Islamic period. His book on geometrical constructions has been the subject of many discussions and researchers in the fields of history of science, architecture and related crafts. Nevertheless, despite these researchers, its exact contribution to art and architecture has not been identified. The main purpose of this article is to clarify Abū al-Wafā's heritage in the mathematics of architecture by relying on the historical analysis method (structural similarities). In this paper, after an overview of the formation of practical arithmetic and geometry during century 4 AH/10 AD, Abū al-wafā's geometric methods and their practicality are compared with artisans and architects' methods. The findings of the present research reveals that although Abū al-Wafā collected the basic rules of the use of geometry, and especially that of plane geometry, and presented different solutions for problems, his methods did little contribute to geometric designs of artisans and architects. Due to their simpler and more practical methods, the artisans and architects did not use a considerable portion of Būzjānī's book. It seems that the main heritage of Abū al-Wafā in architecture is his discussion of the arithmetic of buildings. He formulated the preliminaries of practical arithmetic for secretaries, accountants, and financial overseers of buildings. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
جعفر طاهری |
استادیار، دانشکدۀ معماری، شهرسازی و هنر اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه فردوسی (Ferdowsi university)
هادی ندیمی |
استاد، دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید بهشتی (Shahid beheshti university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://jihs.ut.ac.ir/article_50951_18ab0c302f7a4330d5ad79be2ec7ae57.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|