چکيده
با تأسيس و گسترش صنايع فراوری محصولات کشاورزی می‌توان ضمن کاهش ضايعات محصولات کشاورزی با ايجاد اشتغال باعث افزايش درآمد روستاييان منطقه شد و از مهاجرت آنها به شهرها جلوگيری کرد. برهمين اساس، پژوهش حاضر با هدف مطالعه صنايع تبديلی استان گيلان و تعيين اولويت ايجاد اين صنايع انجام شد. بدين منظور، پس از بررسی شرايط فعلی صنايع تبديلی روستايی استان و مواد اوليه آنها (محصولات کشاورزی)، با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبی( AHP) و به کارگيری شاخص‌های نه‌گانه(شامل: اشتغال، ارزش‌افزوده، بهره‌وری، سرمايه‌بری، کاهش ضايعات، افزايش صادرات، کاهش واردات، حفظ محيط زيست و وجود مواد اوليه در استان)، اقدام به اولويت‌بندی صنايع تبديلی بخش کشاورزی در استان گيلان شد. اين اولويت‌بندی هم به صورت کلی در 4 گروه اصلی اين صنايع ( باغی، زراعی، دامی و شيلاتی) و هم به طور جزئی در زيربخش‌های هرکدام از اين 4 گروه اصلی با استفاده از نظر 10 نفر از مطلع‌ترين کارشناسان استان انجام گرفت. نتايج تحقيق نشان داد اولويت توسعه صنايع تبديلی استان بر خلاف شرايط موجود به اين ترتيب است: باغی، شيلاتی، دامی و زراعی. سه اولويت صنايع تبديلی بخش باغی به ترتيب، فراوری ميوه، توليد و بسته‌بندی چای و سردخانه و در بخش شيلات، کنسرو ماهی، فراورده‌های گوشتی ماهی و توليد پودر ماهی و ساير آبزيان تعيين گرديد. در بخش دامی، توليد فراورده‌های لبنی، انواع کشتارگاه و توليد فراورده‌های گوشتی و غدای آماده به ترتيب در اولويت قرار دارند و سرانجام در بخش زراعی شالی‌کوبی و بسته‌بندی برنج، تهيه خوراک آماده دام و طيور و روغن‌کشی از محصولات زراعی سه اولويت اول را به خود اختصاص دادند. افزايش سرمايه‌گذاری در صنايع فراوری محصولات باغی، شيلاتی و دامی به ترتيب می‌تواند در دستيابی به کاهش ضايعات و افزايش اشتغال و افزايش درآمد روستاييان مؤثر واقع شود.
طبقه‌بندی JEL: Q18 ,L7
اميری زهرا، کاوسی شراره، طبسی مجتبی. اولويت‌بندی توسعه صنايع تبديلی و تکميلی بخش کشاورزی در استان گيلان. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1396; 25 (100) :125-146
![[English Abstract]](templates/tmpl_yekta/images/en.gif)