چکيده
در اين مقاله با توجه به نقش و تأثير مهم سرمايهگذاری داخلی و خارجی و همچنين سطح توسعه مالی يا ميزان اعتبارات بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی، با استفاده از مدل سيستم معادلات همزمان، به مطالعه رابطه متقابل بين رشد اقتصادی، سرمايهگذاری خارجی و سرمايه داخلی در بخش کشاورزی ايران با استفاده از روش گشتاورهای تعميم يافته (GMM) و 3sls پرداخته شد. نتايج مطالعه نشان داد که سطح توسعه مالی در بخش کشاورزی آثار مثبت و معناداری بر سرمايهگذاری داخلی دارد که به نوبه خود در رشد اقتصادی تأثير ميگذارد، اگرچه اثر مستقيم سطح توسعه مالی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی بهطور آماری معنيدار نيست. در بخش کشاورزی ايران، سرمايهگذاری خارجی مکمل سرمايهگذاری داخلی است و سرمايهگذاری داخلی در پاسخ به افزايش در سرمايهگذاری خارجی، افزايش مييابد و سرمايهگذاری خارجی بهطور معناداری از سرمايهگذاری داخلی در بخش کشاورزی و ميزان توليد اين بخش تأثير ميپذيرد. بهعلاوه، رشد مخارج دولتی در اين بخش، رشد اقتصادی را تسريع ميکند و اثرش بر سرمايهگذاری داخلی نيز مثبت است. همچنين سياستهايی که سرمايه انسانی در بخش کشاورزی را افزايش ميدهند کاملاً نامطلوب بوده و نتوانستهاند کمکی به توليد اين بخش کنند و لذا پيشنهاد ميشود که مورد بازبينی قرار گيرند. همچنين پيشنهاد ميگردد که مخارج دولتی در بخش کشاورزی در جهت افزايش کارايی نيروی کار برنامهريزی شود.
طبقه بندی JEL: O11, O16 , E44
کهنسال محمدرضا، هاتف حکيمه. بررسی آثار متقابل توسعه مالی، سرمايهگذاری خارجی و رشد اقتصادی در بخش کشاورزی ايران. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه. 1393; 22 (88) :1-22